Hoeveel grafisch ontwerpers zijn er in Nederland?

Hoeveel grafisch ontwerpers zijn er in Nederland? Een kwestie van definities

De vraag hoeveel grafisch ontwerpers er in Nederland werkzaam zijn, is lastiger te beantwoorden dan het op het eerste gezicht lijkt. Het ontbreekt aan een eenduidige, centraal bijgehouden database van alle professionals in dit vakgebied. De cijfers die wel beschikbaar zijn, geven een geschatte omvang en zijn vaak gebaseerd op brede definities van ‘vormgeving’, waardoor een precieze telling van puur ‘grafisch ontwerpers’ complex wordt.

Een vaak aangehaald cijfer is circa 46.000 vormgevers in Nederland. Dit omvat echter een veel breder spectrum dan alleen grafisch ontwerpers. Deze 46.000 professionals beslaan diverse disciplines binnen de creatieve industrie, die onder de noemer ‘vormgeving’ vallen. Laten we eens kijken naar de belangrijkste segmenten:

• Communicatievormgeving (circa 27.000): Dit is verreweg het grootste segment en omvat de meeste professionals die we traditioneel als ‘grafisch ontwerpers’ zouden beschouwen. Denk hierbij aan designers die werken aan logo’s, huisstijlen, websites, brochures, advertenties en andere vormen van visuele communicatie.

• Productvormgeving (circa 14.000): Deze vormgevers richten zich op het ontwerpen van producten, van gebruiksvoorwerpen tot industriële ontwerpen. Hoewel ze vaak grafische elementen gebruiken, ligt hun focus op de vorm, functie en ergonomie van het product zelf.

• Ruimtelijke vormgeving (circa 5.000): Dit segment omvat ontwerpers die zich bezighouden met de inrichting en vormgeving van de ruimte, zoals architecten, interieurarchitecten en landschapsarchitecten. Ook hier is er overlap met grafisch ontwerp, bijvoorbeeld bij het ontwerpen van wayfinding-systemen of visuele communicatie binnen een ruimte.

De uitdaging van een precieze telling:

Het combineren van deze diverse specialisaties maakt het moeilijk om een betrouwbaar cijfer te geven voor het aantal puur grafisch ontwerpers. Veel professionals combineren verschillende disciplines, waardoor een strikte categorisering lastig is. Bovendien werken veel grafisch ontwerpers freelance of als onderdeel van een groter marketing- of communicatiebureau, waardoor ze niet altijd expliciet als ‘grafisch ontwerper’ geregistreerd staan.

Conclusie:

Hoewel een exact aantal grafisch ontwerpers in Nederland moeilijk te bepalen is, geeft het cijfer van 46.000 vormgevers een indicatie van de omvang van het vakgebied. Het grootste deel hiervan, circa 27.000 professionals, valt onder de noemer communicatievormgeving en komt het dichtst bij wat we traditioneel als grafisch ontwerp beschouwen. Voor een nauwkeuriger cijfer zouden meer gedetailleerde branche-analyses nodig zijn, die rekening houden met de diversiteit aan functies en werkvormen binnen de creatieve industrie.