Is informatie van ChatGPT betrouwbaar?

Is ChatGPT een betrouwbare bron van informatie? Een kritische blik.

ChatGPT, en andere grote taalmodellen (LLMs), hebben de wereld veroverd met hun vermogen om mensachtige teksten te genereren. Ze kunnen gedichten schrijven, code debuggen en zelfs complexe vragen beantwoorden. Maar is de informatie die ChatGPT produceert betrouwbaar? Het korte antwoord is: nee, niet zonder grondige verificatie.

Het probleem schuilt in de fundamentele werking van ChatGPT. In tegenstelling tot een zoekmachine die verwijzingen naar bronnen biedt, baseert ChatGPT zijn antwoorden op statistische patronen in de enorme hoeveelheid tekstgegevens waarop het is getraind. Het leert de waarschijnlijkheid van woordvolgordes en contextuele relaties, maar begrijpt de feitelijke inhoud niet. Dit betekent dat het perfect grammaticaal correcte en overtuigende antwoorden kan genereren, zelfs als die antwoorden volledig onjuist zijn.

Stel je voor: ChatGPT leert uit miljarden teksten, waaronder zowel betrouwbare bronnen als onjuiste of verouderde informatie. Het model kan een onjuiste bewering zo vaak tegenkomen dat het deze als “waar” beschouwt en zonder aarzeling reproduceert. Het onderscheid tussen feiten en fictie, tussen betrouwbare en onbetrouwbare bronnen, ontbreekt simpelweg.

Dit leidt tot verschillende problemen:

• Hallucinaties: ChatGPT kan feiten verzinnen, of “hallucineren”, die in geen enkele bron te vinden zijn. Deze verzonnen informatie wordt gepresenteerd met hetzelfde zelfvertrouwen als correcte informatie, waardoor het lastig is om de juistheid te beoordelen.

• Bias: De trainingsdata van ChatGPT reflecteren de biases die aanwezig zijn in de teksten waaruit het is geleerd. Dit kan leiden tot antwoorden die bepaalde groepen of perspectieven bevoordelen, of anderen benadelen.

• Verouderde informatie: De trainingsdata van ChatGPT zijn niet dynamisch. Informatie die correct was ten tijde van de training, kan sindsdien verouderd zijn.

Kortom, ChatGPT is een krachtig hulpmiddel voor het genereren van tekst, maar het is geen vervanging voor betrouwbare informatiebronnen. Gebruik het met voorzichtigheid, en verifieer altijd de informatie die het genereert via betrouwbare, geverifieerde bronnen zoals wetenschappelijke tijdschriften, gerenommeerde nieuwsorganisaties en encyclopedieën. Voor wetenschappelijk onderzoek of het nemen van belangrijke beslissingen op basis van informatie, is ChatGPT absoluut ongeschikt. Het is een handig instrument, maar een instrument dat kritisch gebruikt moet worden en nooit als enige bron van informatie dient te worden beschouwd.