Helpt zout water tegen wondjes?

Helpt zout water tegen wondjes? De feiten en fabels

Een schrammetje tijdens het tuinieren, een schaafwond na een valpartij: kleine wondjes horen bij het leven. Oma’s remedie – een spoeling met zout water – lijkt een eenvoudige en natuurlijke oplossing. Maar werkt het echt? En zo ja, onder welke omstandigheden?

Het antwoord is genuanceerd. Een lichte zoutoplossing, met een concentratie die vergelijkbaar is met die van ons traanvocht (ongeveer 0,9%), kan inderdaad gunstige effecten hebben bij oppervlakkige wondjes. Het is belangrijk te benadrukken dat we hier spreken over een zeer verdunde oplossing, niet over het rechtstreeks aanbrengen van zeewater of een geconcentreerde zoutoplossing.

De werking van deze lichte zoutoplossing berust op verschillende mechanismen:

• Reiniging: Zout helpt om vuil en losse debris uit de wond te spoelen. Dit is cruciaal om infecties te voorkomen.
• Bacteriostatisch effect: Een lage zoutconcentratie remt de groei van sommige bacteriën. Het doodt ze niet, maar vertraagt hun vermeerdering, waardoor het lichaam meer tijd krijgt om de wond te herstellen.
• Minder irritatie: In vergelijking met agressieve ontsmettingsmiddelen, zoals pure alcohol of jodium, irriteert een lichte zoutoplossing de wond minder. Dit bevordert een sneller herstelproces.

Maar let op! Zout water is geen wondermiddel en is niet geschikt voor alle wonden. Voor diepe wonden, wonden met blootstelling van bot of pezen, wonden die sterk bloeden, of wonden die tekenen van infectie vertonen (zwelling, roodheid, pus, warmte), is onmiddellijke professionele medische hulp noodzakelijk. Het gebruik van zout water in deze gevallen kan zelfs schadelijk zijn.

Ook het type zout is relevant. Gebruik enkel keukenzout (natriumchloride) en vermijd jodized zout of andere soorten zout. Een overmatige zoutconcentratie kan juist weefselschade veroorzaken en de wond genezing vertragen.

Hoe maak je een geschikte zoutoplossing?

Los ongeveer een halve theelepel keukenzout op in een liter gekookt en afgekoeld water. Dit levert een oplossing op die ongeveer de juiste concentratie heeft. Spoel de wond voorzichtig met deze oplossing, maar wrijf niet te hard.

Kortom: een licht gezouten zoutoplossing kan een nuttige aanvulling zijn bij de verzorging van kleine, oppervlakkige wondjes. Maar het is geen vervanging voor professionele medische zorg bij ernstigere verwondingen. Twijfel je? Raadpleeg altijd een arts of andere zorgverlener.