Hoe lang houden onttrekkingsverschijnselen aan?

De onvoorspelbare duur van onttrekkingsverschijnselen na het stoppen met antidepressiva

Het stoppen met antidepressiva kan een lastige ervaring zijn. Hoewel deze medicijnen een cruciale rol kunnen spelen in het beheersen van depressie en andere psychische aandoeningen, kan het afbouwen ervan ongewenste symptomen met zich meebrengen, vaak aangeduid als onttrekkingsverschijnselen of, preciezer, een ‘antidepressiva-discontinuatiesyndroom’. Veel mensen vragen zich dan ook af: hoe lang duren die onttrekkingsverschijnselen eigenlijk?

Het antwoord is helaas niet eenduidig. De duur en intensiteit van de symptomen kunnen sterk variëren van persoon tot persoon, en zijn afhankelijk van een aantal factoren:

• Het type antidepressivum: Sommige antidepressiva, met name die met een kortere halfwaardetijd (de tijd die het lichaam nodig heeft om de helft van de medicatie af te breken), kunnen sneller onttrekkingsverschijnselen veroorzaken. Denk hierbij aan bepaalde SSRI’s (selectieve serotonine heropnameremmers) zoals paroxetine, vergeleken met bijvoorbeeld fluoxetine, dat een veel langere halfwaardetijd heeft.
• De dosering en de duur van het gebruik: Hoe hoger de dosering en hoe langer je het antidepressivum hebt gebruikt, hoe groter de kans op en hoe intenser de onttrekkingsverschijnselen kunnen zijn.
• De afbouwsnelheid: Een te snelle afbouw kan de symptomen verergeren. Het is cruciaal om een afbouwschema te volgen dat in overleg met een arts is opgesteld.
• Individuele gevoeligheid: Net zoals bij veel medicijnen, reageert iedereen anders. Sommige mensen ervaren nauwelijks symptomen, terwijl anderen er aanzienlijk meer last van hebben.

Wat kun je verwachten?

Over het algemeen geldt dat de onttrekkingsverschijnselen van antidepressiva meestal binnen enkele dagen tot enkele weken verdwijnen. De piek ligt vaak binnen de eerste week na het verlagen of stoppen van de medicatie. Typische symptomen zijn:

• Griepachtige verschijnselen: Vermoeidheid, spierpijn, hoofdpijn, misselijkheid.
• Slaapproblemen: Slapeloosheid, levendige dromen, nachtmerries.
• Sensorische verstoringen: ‘Brain zaps’ (een soort elektrische schokjes in het hoofd), duizeligheid, tintelingen.
• Psychische symptomen: Angst, prikkelbaarheid, huilbuien, heropleving van depressieve gevoelens.

Belang van een geleidelijke afbouw

Zoals de oorspronkelijke tekst al aangeeft, is een zorgvuldig afbouwschema van essentieel belang om ongewenste effecten te voorkomen. Een arts kan een schema opstellen dat is afgestemd op jouw specifieke situatie. Dit kan inhouden dat de dosering geleidelijk wordt verlaagd over een periode van weken of zelfs maanden. Het is belangrijk om tijdens de afbouwperiode open te communiceren met je arts over de ervaren symptomen.

Wanneer moet je je zorgen maken?

Hoewel onttrekkingsverschijnselen meestal vanzelf verdwijnen, is het belangrijk om contact op te nemen met je arts als:

• De symptomen ernstig zijn en je dagelijks functioneren belemmeren.
• De symptomen aanhouden na enkele weken.
• Je depressieve gevoelens terugkeren of verergeren.

Conclusie

De duur van onttrekkingsverschijnselen na het stoppen met antidepressiva is variabel. Een geleidelijke afbouw onder begeleiding van een arts is cruciaal om de impact van de symptomen te minimaliseren. Wees alert op je lichaam, communiceer open met je arts en onthoud dat deze fase tijdelijk is.