Hoe weet je of je psychische klachten hebt?

Hoe weet je of je psychische klachten hebt? Een wegwijzer door je eigen gevoelens.

Het is niet altijd makkelijk om te bepalen of je te maken hebt met psychische klachten. Veel signalen overlappen met normale dagelijkse ups en downs, en de drempel om hulp te zoeken kan hoog zijn. Toch is het belangrijk om alert te zijn op veranderingen in je gemoedstoestand en gedrag, want vroegtijdige herkenning kan cruciaal zijn voor herstel.

Dit artikel biedt geen diagnose, maar geeft een aantal belangrijke signalen die kunnen wijzen op onderliggende psychische problemen. Heb je twijfels, zoek dan professioneel advies bij een huisarts, psycholoog of psychiater.

Veranderingen in je gedrag en gemoedstoestand:

Een belangrijk aspect bij het herkennen van psychische klachten is het observeren van aanhoudende veranderingen. Een slechte dag heeft iedereen wel eens, maar als deze gevoelens en gedragingen langdurig aanhouden (weken, maanden) en je dagelijks leven negatief beïnvloeden, is het tijd om je zorgen te maken. Let op de volgende signalen:

• Stemmingswisselingen: Extreme pieken en dalen in je stemming, van euforie tot diepe somberheid, zonder duidelijke aanleiding. Deze wisselingen kunnen snel en onverwacht optreden.

• Aanhoudende somberheid of depressieve gevoelens: Een langdurig gevoel van neerslachtigheid, hopeloosheid, verlies van interesse in activiteiten waar je normaal van genoot, en een verminderd vermogen om te genieten.

• Angst en paniek: Overmatige en onrealistische angstgevoelens, paniekaanvallen, gevoelens van onrust en voortdurende bezorgdheid. Deze angst kan zich manifesteren in lichamelijke klachten zoals hartkloppingen, kortademigheid en trillen.

• Concentratieproblemen: Moeite met focussen, concentreren op taken, vergeetachtigheid en moeite met beslissingen nemen.

• Slaapstoornissen: Moeite met inslapen, doorslapen, of juist overmatig slapen. Slaapproblemen kunnen een gevolg zijn van psychische klachten, maar kunnen deze ook verergeren.

• Veranderd eetpatroon: Significante verandering in eetlust, zoals een sterke toename of afname van eetlust, zonder duidelijke lichamelijke oorzaak.

• Prikkelbaarheid en geïrriteerdheid: Een verhoogde gevoeligheid voor prikkels, snel geïrriteerd raken, en een verminderd geduld.

• Vermoeidheid en lusteloosheid: Een aanhoudende gevoel van extreme vermoeidheid en gebrek aan energie, zelfs na voldoende rust.

• Sociale terugtrekking: Je trekt je terug uit sociale contacten, vermijdt sociale gelegenheden en verliest interesse in interactie met anderen.

• Misbruik van alcohol of drugs: Het gebruik van alcohol of drugs om met moeilijke gevoelens om te gaan. Dit is vaak een teken van een onderliggend probleem.

• Lichamelijke klachten zonder duidelijke oorzaak: Chronische pijn, hoofdpijn, maagklachten, etc., die niet verklaard kunnen worden door een lichamelijke aandoening.

Belangrijk: Deze lijst is niet uitputtend, en de aanwezigheid van één of enkele symptomen betekent niet automatisch dat je een psychische aandoening hebt. Echter, als je meerdere van deze symptomen ervaart en ze je dagelijks leven significant belemmeren, is het essentieel om professionele hulp te zoeken. Aarzel niet om contact op te nemen met je huisarts of een andere geestelijke gezondheidszorg professional. Hulp zoeken is een teken van kracht, niet van zwakte.