Wat als je geel gaat zien?

Geel zien: wanneer is het tijd om de dokter te bellen?

Het is schrikken als je in de spiegel kijkt en je huid of het wit van je ogen een gele tint heeft gekregen. Deze gelige verkleuring, bekend als geelzucht of icterus, is geen aandoening op zich, maar een symptoom dat wijst op een onderliggende medische kwestie. Hoewel lichte vormen soms vanzelf overgaan, is het van cruciaal belang om de oorzaak te achterhalen, aangezien deze kan variëren van onschuldig tot ernstig.

Geelzucht ontstaat door een ophoping van bilirubine in het bloed. Bilirubine is een afbraakproduct van hemoglobine, de stof die zuurstof in het bloed transporteert. Normaal gesproken wordt bilirubine door de lever verwerkt en uitgescheiden via de gal. Wanneer dit proces verstoord raakt, stijgt de bilirubine-spiegel, wat leidt tot de kenmerkende gele verkleuring.

Mogelijke oorzaken van geelzucht zijn divers en omvatten:

• Leveraandoeningen: Hepatitis (leverontsteking), levercirrose (littekens in de lever), leverkanker en andere leverziekten zijn belangrijke oorzaken. Deze aandoeningen belemmeren de lever in zijn functie om bilirubine te verwerken.

• Galwegobstructie: Galstenen, tumoren of ontstekingen kunnen de galwegen blokkeren, waardoor bilirubine zich ophoopt.

• Bloedarmoede (hemolytische anemie): Bij deze aandoening worden rode bloedcellen sneller afgebroken dan normaal, wat leidt tot een overmatige productie van bilirubine.

• Genetische aandoeningen: Zeldzame genetische afwijkingen kunnen de bilirubine-verwerking beïnvloeden.

• Medicijngebruik: Sommige medicijnen kunnen geelzucht als bijwerking hebben.

• Gilbert’s syndroom: Dit is een relatief onschuldige genetische aandoening die leidt tot een lichte verhoging van de bilirubine-spiegel, vaak zonder andere symptomen.

Wanneer contact opnemen met een arts?

Hoewel lichte geelzucht soms spontaan verdwijnt, is het altijd raadzaam een arts te raadplegen als je deze verkleuring opmerkt. Vooral bij volgende bijkomende symptomen is spoedig medisch advies cruciaal:

• Donkere urine
• Bleke ontlasting
• Jeuk
• Buikpijn
• Koorts
• Misselijkheid en braken
• Vermoeidheid

De arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en mogelijk bloedonderzoek en beeldvorming (zoals een echografie of CT-scan) aanvragen om de oorzaak van de geelzucht te bepalen. De behandeling is afhankelijk van de onderliggende aandoening en kan variëren van medicatie tot een chirurgische ingreep.

Conclusie:

Geelzucht is een belangrijk signaal dat aandacht vereist. Hoewel in sommige gevallen de oorzaak onschuldig is, kan het ook wijzen op ernstige aandoeningen. Aarzel niet om contact op te nemen met een arts als je geelzucht opmerkt, zodat de oorzaak kan worden vastgesteld en een passende behandeling kan worden gestart. Een tijdige diagnose kan de prognose aanzienlijk verbeteren.