Wat moet je niet zeggen tegen iemand die depressief is?

Wat je absoluut NIET moet zeggen tegen iemand die depressief is (en wat je wél kunt doen)

Depressie is een serieuze aandoening die diep ingrijpt in het leven van een persoon. Het is geen ‘slechte bui’ of een kwestie van ‘jezelf eroverheen zetten’. Wanneer iemand in je omgeving worstelt met depressie, wil je vaak helpen, maar soms kunnen je woorden juist averechts werken. Dit artikel helpt je te begrijpen wat je absoluut niet moet zeggen tegen iemand die depressief is, en geeft je handvatten voor een betere, meer ondersteunende aanpak.

Woorden die je moet vermijden (en waarom):

• “Stel je niet zo aan” of “Het valt allemaal wel mee.” Deze opmerkingen bagatelliseren de ervaringen van de persoon en suggereren dat hun gevoelens ongeldig zijn. Depressie is geen keuze; het is een complexe aandoening die chemische onevenwichtigheden in de hersenen kan veroorzaken.
• “Iedereen heeft wel eens een slechte dag.” Ja, iedereen kent verdriet en teleurstelling, maar depressie is veel meer dan dat. Het is een aanhoudende staat van hopeloosheid en verlies van interesse in het leven. Door dit te minimaliseren, ontken je de ernst van hun situatie.
• “Je moet gewoon positiever denken!” Hoewel positief denken belangrijk kan zijn, is het niet een wondermiddel voor depressie. Voor iemand die depressief is, is het vrijwel onmogelijk om op commando positief te zijn. Deze opmerking kan zelfs schuldgevoelens aanwakkeren, omdat ze het gevoel krijgen dat ze ‘falen’ in het positief denken.
• “Er zijn mensen die het veel slechter hebben.” Ja, dat is waar, maar het doet niets af aan de pijn die de persoon met depressie ervaart. Het is alsof je tegen iemand met een gebroken been zegt: “Er zijn mensen die hun beide benen kwijt zijn!” Het helpt de persoon met het gebroken been niet.
• “Ik weet hoe je je voelt.” Tenzij je zelf een depressie hebt doorgemaakt, is het onwaarschijnlijk dat je echt begrijpt hoe de ander zich voelt. Deze opmerking kan overkomen alsof je hun ervaring probeert te kapen en kan leiden tot frustratie.
• “Je moet er gewoon uitgaan en leuke dingen doen!” Activiteiten kunnen een tijdelijke afleiding bieden, maar ze pakken de onderliggende problemen van de depressie niet aan. Sterker nog, iemand met depressie kan zich schuldig of nog slechter voelen als ze ‘leuke dingen’ doen en er geen plezier aan beleven.
• “Je bent sterk genoeg om dit te overwinnen.” Hoewel het wellicht goedbedoeld is, kan deze opmerking de druk verhogen. Depressie is geen kwestie van wilskracht; het is een aandoening die professionele hulp vereist.

Wat kun je wél doen? Bied een luisterend oor en begrip:

De beste manier om iemand met depressie te steunen, is door te luisteren en te proberen hun ervaring te begrijpen. Focus op het creëren van een veilige ruimte waarin ze zich gehoord en gerespecteerd voelen.

• “Ik ben er voor je, wat je ook doormaakt.” Dit is een simpele, maar krachtige boodschap die aangeeft dat je steun biedt zonder te oordelen.
• “Hoe voel je je vandaag?” Stel open vragen die de persoon aanmoedigen om hun gevoelens te uiten. Vermijd vragen die met ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord kunnen worden.
• “Wat kan ik voor je doen?” Bied concrete hulp aan. Dit kan variëren van het helpen met boodschappen tot het vergezellen naar een afspraak.
• “Ik weet niet precies hoe je je voelt, maar ik kan me voorstellen dat het moeilijk is.” Erken dat je de situatie niet volledig kunt begrijpen, maar laat zien dat je bereid bent te luisteren en te leren.
• Luister actief en zonder te onderbreken. Laat de persoon uitpraten en vat samen wat je hoort om er zeker van te zijn dat je het begrijpt.
• Moedig professionele hulp aan. Depressie is een aandoening die vaak professionele behandeling vereist. Bied aan om te helpen bij het zoeken naar een therapeut of psychiater.
• Wees geduldig. Herstel van depressie kost tijd en is zelden een lineair proces. Blijf steun bieden, zelfs als er geen onmiddellijke verbetering is.

Conclusie:

De sleutel tot het ondersteunen van iemand met depressie is het bieden van een luisterend oor, oprecht begrip en het vermijden van goedbedoelde, maar schadelijke opmerkingen. Door je te concentreren op empathie, geduld en het aanmoedigen van professionele hulp, kun je een waardevolle bron van steun zijn in hun herstelproces. Onthoud: jouw interesse en bereidheid om te luisteren, zonder te interpreteren, kan van onschatbare waarde zijn.