Welke maagbeschermer is het minst schadelijk?

De minst schadelijke maagbeschermer: een genuanceerd verhaal

Patiënten die NSAID’s (ontstekingsremmers zoals ibuprofen of naproxen) of laaggedoseerde salicylaten (zoals aspirine) gebruiken, lopen een verhoogd risico op maagbeschadiging. Vooral bij aanwezigheid van risicofactoren, zoals een voorgeschiedenis van maagzweren, gevorderde leeftijd of gelijktijdig gebruik van bloedverdunners, is preventieve maagbescherming cruciaal, zelfs zonder bestaande maagklachten.

Hoewel vaak wordt aangenomen dat één maagbeschermer de “minst schadelijke” is, is de realiteit complexer. De keuze voor de juiste maagbescherming is namelijk persoonsgebonden en hangt af van diverse factoren. Wel wordt een protonpompremmer (PPI), zoals omeprazol, pantoprazol of esomeprazol, over het algemeen beschouwd als de meest effectieve eerstelijnsoptie voor preventie van NSAID-gerelateerde maagcomplicaties.

PPI’s werken door de productie van maagzuur sterk te verminderen, waardoor de kans op zweren en bloedingen afneemt. Echter, ook PPI’s zijn niet geheel zonder bijwerkingen. Langdurig gebruik kan bijvoorbeeld geassocieerd worden met een iets verhoogd risico op infecties, botbreuken en een tekort aan bepaalde vitaminen en mineralen.

Daarom is het belangrijk om de noodzaak en de duur van maagbescherming zorgvuldig af te wegen. Alternatieven voor PPI’s, zoals H2-receptorantagonisten (bijvoorbeeld ranitidine), kunnen in sommige gevallen overwogen worden, maar bieden over het algemeen minder bescherming tegen NSAID-gerelateerde maagproblemen. Misoprostol, een synthetisch prostaglandine, is een andere optie, maar wordt minder vaak voorgeschreven vanwege mogelijke bijwerkingen zoals diarree.

Het is cruciaal om te benadrukken dat zelfmedicatie met maagbeschermers af te raden is. De keuze voor de meest geschikte maagbescherming dient altijd in overleg met een arts te gebeuren. Deze kan de individuele risicofactoren, medicatiegebruik en eventuele comorbiditeiten in kaart brengen en op basis daarvan een weloverwogen besluit nemen. Soms kan het zelfs nodig zijn om de NSAID’s te vervangen door een ander pijnstiller met minder risico op maagklachten, zoals paracetamol.

Kortom, de “minst schadelijke” maagbeschermer bestaat niet in absolute zin. De beste keuze is de meest effectieve optie met de minste bijwerkingen voor de individuele patiënt, bepaald in overleg met een arts. Een open gesprek met de huisarts of specialist is daarom essentieel voor veilige en effectieve preventie van maagproblemen bij gebruik van NSAID’s en laaggedoseerde salicylaten.