Wie is aansprakelijk bij een omgewaaide boom?

Wie is aansprakelijk bij een omgewaaide boom? De delicate balans tussen zorgplicht en overmacht

Een omgewaaide boom kan aanzienlijke schade veroorzaken: aan eigendommen, voertuigen en zelfs personen. De vraag wie hiervoor aansprakelijk is, is echter niet altijd eenvoudig te beantwoorden. Het is niet zomaar de eigenaar van de boom die automatisch de rekening presenteert krijgt. Aansprakelijkheid is afhankelijk van een aantal factoren, met name de vraag of de eigenaar voldoende zorg heeft betracht om schade te voorkomen.

De kern: onvoldoende zorg en toerekenbare nalatigheid

De eigenaar van de boom is alleen aansprakelijk voor de schade die door de omgewaaide boom is veroorzaakt indien er sprake is van onvoldoende zorg en toerekenbare nalatigheid. Dit betekent dat de eigenaar een bepaalde zorgplicht heeft ten aanzien van zijn boom. Die zorgplicht houdt in dat hij redelijke maatregelen moet nemen om te voorkomen dat de boom schade veroorzaakt. Wat redelijk is, hangt af van verschillende omstandigheden.

Factoren die de zorgplicht beïnvloeden:

• De staat van de boom: Vertoont de boom zichtbare gebreken, zoals rotte takken, een scheefstaande stam, of schimmel? Een grondige inspectie, bijvoorbeeld door een boomverzorger, kan nodig zijn, zeker bij oudere of zieke bomen. Het achterwege laten van een dergelijke inspectie bij duidelijke aanwijzingen van een risico kan als nalatigheid worden beschouwd.
• De locatie van de boom: Staat de boom dicht bij gebouwen, wegen of andere eigendommen? Hoe groter het risico op schade, hoe strenger de zorgplicht. Een boom in een weiland heeft een ander risicoprofiel dan een boom naast een drukke weg.
• Weersomstandigheden: Onvoorziene en extreme weersomstandigheden, zoals orkaankracht wind of zware sneeuwval, kunnen de zorgplicht verzachten. Schade door een storm is minder snel aan de eigenaar toe te rekenen dan schade door een boom die al jarenlang duidelijk ziek is en niet is onderhouden.
• Professioneel advies: Het inschakelen van een deskundige boomverzorger kan bewijs leveren van het nemen van redelijke maatregelen. Een rapport van een arborist kan aantonen dat de eigenaar alles in het werk heeft gesteld om de boom gezond te houden en risico’s te minimaliseren.

Overmacht:

Bij overmacht, zoals een onverwachte en onvoorzienbare storm van extreme hevigheid, is de eigenaar van de boom in de regel niet aansprakelijk. De schade wordt dan beschouwd als een gevolg van een gebeurtenis waar de eigenaar geen invloed op had.

Bewijslast:

De benadeelde partij (degene die schade heeft geleden) moet aantonen dat de eigenaar tekort is geschoten in zijn zorgplicht. De eigenaar kan zich daartegen verweren door aan te tonen dat hij wel degelijk de nodige zorg heeft betracht.

Conclusie:

Aansprakelijkheid bij een omgewaaide boom is een complexe kwestie. Het is essentieel om de omstandigheden van het geval zorgvuldig te beoordelen. Een juridisch adviseur kan hierbij van onschatbare waarde zijn, zowel voor de eigenaar van de boom als voor de benadeelde partij. Preventief onderhoud en regelmatige inspectie van bomen zijn cruciaal om het risico op schade en aansprakelijkheid te minimaliseren.