Wie is verantwoordelijk voor een omgevallen boom?

Wie draagt de verantwoordelijkheid als een boom omvalt? Een blik op aansprakelijkheid bij schade.

Een omgevallen boom kan aanzienlijke schade veroorzaken. Denk aan schade aan auto’s, huizen, schuttingen of zelfs letsel bij voorbijgangers. De vraag wie verantwoordelijk is voor de geleden schade is dan cruciaal. Hoewel de eerste reactie misschien is om de weersomstandigheden de schuld te geven, is de realiteit vaak complexer.

De kern van de zaak ligt bij de aansprakelijkheid van de eigenaar van de grond waar de boom op stond. In principe is de eigenaar verantwoordelijk voor de veiligheid op zijn of haar terrein. Dit betekent dat hij of zij een zorgplicht heeft om ervoor te zorgen dat er geen onnodige risico’s ontstaan, bijvoorbeeld door potentieel gevaarlijke bomen.

Echter, die aansprakelijkheid is niet automatisch. Het is niet zo simpel dat de eigenaar altijd opdraait voor de kosten van de schade. De aansprakelijkheid ontstaat pas wanneer er sprake is van aantoonbare nalatigheid in het onderhoud van de boom.

Wat betekent dit precies? Het komt erop neer dat de eigenaar aantoonbaar verwaarlozend is geweest. Dit kan blijken uit:

• Zichtbare tekenen van ziekte of rot: Waren er duidelijke tekenen dat de boom ziek was, zoals grote holtes in de stam, afstervende takken of een ongebruikelijke groei?
• Gebrek aan periodieke inspectie: Heeft de eigenaar de boom regelmatig laten controleren door een deskundige, vooral als er al eerder problemen waren geconstateerd?
• Negeren van waarschuwingen: Waren er bijvoorbeeld meldingen van buren of de gemeente over de gevaarlijke staat van de boom, die door de eigenaar genegeerd werden?
• Ondeskundig snoeien: Heeft de eigenaar zelf de boom gesnoeid, wellicht op een manier die de stabiliteit van de boom heeft ondermijnd?

Bewijslast is cruciaal

De bewijslast dat er sprake is van nalatigheid ligt in de meeste gevallen bij de partij die de schade heeft geleden. Dit kan lastig zijn, omdat het vaak draait om een beoordeling van de staat van de boom vóór het omvallen. Het is daarom belangrijk om zo snel mogelijk na het incident foto’s te maken van de boom en de schade, en eventueel een boomdeskundige in te schakelen om de oorzaak van het omvallen te onderzoeken.

Overmacht?

Natuurlijk zijn er situaties waarin een boom omvalt door extreme weersomstandigheden, zoals een orkaan of een tornado. In dergelijke gevallen kan er sprake zijn van overmacht. Overmacht ontslaat de eigenaar van aansprakelijkheid. Echter, ook hier geldt dat de extreme weersomstandigheden als hoofdoorzaak moeten worden aangetoond. Een gezonde, goed onderhouden boom zou namelijk bestand moeten zijn tegen “normale” stormen.

Conclusie

Kortom, de verantwoordelijkheid voor schade door een omgevallen boom rust bij de eigenaar van de grond, maar alleen als er sprake is van aantoonbare nalatigheid in het onderhoud. Het bewijzen van die nalatigheid kan een uitdaging zijn, waardoor het belangrijk is om bij schade snel bewijs te verzamelen en eventueel juridisch advies in te winnen. In gevallen van overmacht, door extreem weer, kan de eigenaar mogelijk niet aansprakelijk worden gesteld. Het is dan essentieel om goed te documenteren en de feiten zorgvuldig te laten beoordelen.