Hoe testen ze je nierfunctie?

Hoe testen ze je nierfunctie? Een kijkje achter de schermen

De nieren, stille werkers in ons lichaam, filteren ons bloed continu, verwijderen afvalstoffen en houden de elektrolytenbalans in evenwicht. Een goede nierfunctie is essentieel voor onze gezondheid. Maar hoe weten artsen eigenlijk hoe goed onze nieren functioneren? De beoordeling van de nierfunctie gebeurt met een combinatie van tests, elk met een eigen focus en waardevolle informatie.

De meest gebruikelijke methode om de nierfunctie te testen is door middel van bloedonderzoek. Hierbij wordt gekeken naar de concentratie van twee belangrijke stoffen: creatinine en ureum. Deze stoffen zijn afvalproducten die normaal gesproken door de nieren worden gefilterd en uitgescheiden via de urine. Een verhoogde concentratie van creatinine en ureum in het bloed wijst op een verminderde nierfunctie, omdat de nieren deze afvalstoffen minder efficiënt verwijderen. De mate van verhoging geeft een indicatie van de ernst van de nierfunctiebeperking.

Naast de meting van creatinine en ureum in het bloed, is het uitvoeren van een urineonderzoek essentieel. Dit onderzoek analyseert de samenstelling van de urine en kan belangrijke aanwijzingen geven over de gezondheid van de nieren. Artsen letten hierbij vooral op de aanwezigheid van eiwitten (proteinurie). Eiwitten horen niet in significante hoeveelheden in de urine voor te komen. De detectie van eiwitten kan wijzen op schade aan de glomeruli, de filtereenheden van de nieren, wat kan leiden tot nierziekten zoals glomerulonephritis. Verder kan het urineonderzoek andere afwijkingen detecteren, zoals bloedcellen of kristallen, die kunnen wijzen op infecties, nierstenen of andere nierproblemen.

Een belangrijke berekening die vaak wordt gebruikt om de nierfunctie te kwantificeren is de glomerulaire filtratiesnelheid (GFR). De GFR is een maat voor de hoeveelheid bloedplasma die per minuut door de glomeruli wordt gefilterd. Deze waarde wordt berekend aan de hand van de creatininewaarde in het bloed, de leeftijd, het geslacht en soms het ras van de patiënt. Een lage GFR duidt op een verminderde nierfunctie. De GFR wordt vaak uitgedrukt in milliliter per minuut per 1,73 vierkante meter lichaamsoppervlak (ml/min/1,73m²). Een normale GFR ligt boven de 90 ml/min/1,73m².

Tot slot is het belangrijk te benadrukken dat de interpretatie van deze testresultaten door een arts moet gebeuren. De resultaten van de bloed- en urineonderzoeken, in combinatie met de berekende GFR en de klinische presentatie van de patiënt, geven een compleet beeld van de nierfunctie en helpen bij het stellen van een diagnose en het bepalen van de juiste behandeling. Een enkele afwijkende waarde hoeft niet direct op een ernstige nierziekte te wijzen, maar dient wel altijd zorgvuldig te worden onderzocht.