Is soja slecht voor je schildklier?

Soja en je schildklier: een voorzichtig verhaal

Soja, een populaire bron van plantaardig eiwit, staat steeds vaker op ons bord. Maar voor mensen met een onderactieve schildklier (hypothyreoïdie) rijst de vraag: is soja wel zo onschuldig? Het korte antwoord is: het is complex. Er is geen definitief wetenschappelijk bewijs dat soja de schildklierfunctie direct en significant schaadt, maar er zijn wel aanwijzingen die tot voorzichtigheid nopen.

Het draait om isoflavonen, een groep fyto-oestrogenen die in soja voorkomen. Deze stoffen lijken qua structuur op oestrogeen, het vrouwelijke hormoon. Hoewel dit op zich niet per se negatief is, kunnen ze theoretisch de opname en het metabolisme van jodium beïnvloeden. Jodium is essentieel voor de productie van schildklierhormonen. Een verstoorde jodiumopname kan bijdragen aan een tragere schildklierfunctie.

Het probleem is dat het effect van isoflavonen op de schildklier sterk afhankelijk is van verschillende factoren, zoals:

• De hoeveelheid soja die geconsumeerd wordt: Een kleine hoeveelheid soja is waarschijnlijk niet problematisch voor de meeste mensen. Maar een overmatige consumptie, met name van sterk geconcentreerde soja-producten, zou wellicht een negatief effect kunnen hebben.
• Individuele gevoeligheid: Net als bij vele voedingsmiddelen, reageert iedereen anders op soja. Sommige mensen zijn gevoeliger voor de effecten van isoflavonen dan anderen.
• Al bestaande schildklieraandoeningen: Mensen met een reeds bestaande schildklierproblematiek, zoals hypothyreoïdie, zijn mogelijk kwetsbaarder voor potentiële verstoringen door soja.
• Interactie met medicatie: Soja kan mogelijk interageren met medicatie voor de schildklier, waardoor de effectiviteit ervan verminderd kan worden.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) adviseert dan ook voorzichtigheid bij sojaconsumptie voor mensen met een onderactieve schildklier. Dit is een voorzorgsmaatregel, gebaseerd op de potentiële, zij het niet volledig bewezen, negatieve interactie tussen isoflavonen en de schildklierfunctie. Het is niet zo dat soja automatisch schadelijk is, maar het is verstandig om de consumptie te monitoren en eventuele veranderingen in de schildklierfunctie nauwlettend te volgen.

Conclusie: Hoewel er geen doorslaggevend bewijs is dat soja direct de schildklierfunctie ernstig aantast, is voorzichtigheid geboden, vooral voor mensen met een reeds bestaande schildklierziekte. Bespreek uw sojaconsumptie met uw arts of diëtist, vooral als u een schildklierprobleem heeft of vermoedt. Zij kunnen u adviseren over een veilige en verantwoorde hoeveelheid soja in uw dieet. Een gebalanceerd voedingspatroon, rijk aan diverse voedingsstoffen, is altijd aan te raden.