Kan de lever genezen?

Kan de lever genezen? Het opmerkelijke vermogen tot regeneratie en de grenzen ervan

De lever, ons grootste interne orgaan, is een stille krachtpatser. Hij voert honderden essentiële functies uit, van het filteren van gifstoffen tot het produceren van eiwitten. Maar kan deze vitale machine zichzelf herstellen na beschadiging? Het antwoord is genuanceerd en hangt sterk af van de aard en de ernst van de leverschade.

De lever bezit een opmerkelijk vermogen tot regeneratie. Dit betekent dat hij in staat is om beschadigd weefsel te herstellen en nieuwe levercellen te produceren. Bij kleinere beschadigingen, zoals die veroorzaakt worden door een lichte virale infectie of een korte periode van overmatig alcoholgebruik, kan de lever zich vaak volledig herstellen. Dit gebeurt spontaan, mits de schade beperkt blijft en de oorzaak wordt aangepakt. Medicatie kan hierbij ondersteunend werken door de ontsteking te verminderen of de oorzaak van de schade aan te pakken. Denk aan medicijnen tegen virale hepatitis of aan de aanpak van een alcoholverslaving.

Dit regeneratieve vermogen is echter niet onbeperkt. Bij ernstige en langdurige leveraandoeningen, zoals levercirrose (littekenvorming van de lever) als gevolg van chronisch alcoholmisbruik, niet-alcoholische leververvetting (NAFLD), auto-immuunziekten of chronische virale hepatitis, kan de lever zichzelf niet meer volledig herstellen. De regeneratie is dan onvoldoende om de uitgebreide schade te compenseren. Het littekenweefsel neemt toe, de leverfunctie neemt af en uiteindelijk kan dit leiden tot leverfalen.

In zulke gevallen is een levertransplantatie vaak de enige levensreddende optie. Bij een transplantatie wordt de zieke lever vervangen door een gezonde lever van een donor. Dit is een ingrijpende operatie met risico’s, maar biedt vaak de mogelijkheid om een normaal leven te leiden.

Het is dus cruciaal om te benadrukken dat de vraag “Kan de lever genezen?” geen eenduidig ja of nee kent. Bij beperkte schade is spontaan herstel en genezing vaak mogelijk, ondersteund door medicatie en een gezonde levensstijl. Bij ernstige en uitgebreide schade is de regeneratie onvoldoende en is een levertransplantatie mogelijk noodzakelijk om het leven te redden. Preventie, vroegtijdige diagnose en behandeling van leveraandoeningen zijn dan ook van essentieel belang om verdere schade te voorkomen en de kans op herstel te vergroten. Raadpleeg bij klachten altijd een arts, zodat de ernst van de leverschade beoordeeld kan worden en een passende behandeling kan worden ingezet.