Waarom toont een paard zijn tanden?

Het Geheime Taal van de Tanden: Waarom Paarden Flemen

We kennen allemaal wel het beeld: een paard dat plotseling zijn bovenlip optrekt, zijn tanden blootstelt en zijn neus omhoog krult. Het is een komisch gezicht, maar achter deze ogenschijnlijk bizarre vertoning schuilt een belangrijk communicatiemechanisme dat cruciaal is voor het voortbestaan van de soort: het flemen.

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is het tonen van de tanden bij paarden, met name hengsten, niet een teken van agressie of boosheid. Het is een onderdeel van het flemen, een gedrag dat rechtstreeks verband houdt met de voortplanting en het complexe systeem van chemische signalen in de paardenwereld.

Het flemen is in feite een soort chemische analyse die paarden gebruiken om hun omgeving te “proeven”. Het wordt voornamelijk geobserveerd bij hengsten, maar ook merries en zelfs jonge paarden kunnen dit gedrag vertonen. De sleutel tot het flemen ligt in de geurstoffen, beter bekend als feromonen.

Wanneer een paard fleemt, ademt hij lucht in via een kleine opening tussen zijn neus en bovenlip. Deze lucht, en de daarin aanwezige feromonen, worden vervolgens geleid naar het vomeronasaal orgaan (VNO), ook wel het orgaan van Jacobson genoemd. Dit orgaan, gelegen in het verhemelte van het paard, is gespecialiseerd in het detecteren van feromonen.

De belangrijkste functie van het flemen is het bepalen van de voortplantingstoestand van merries. Hengsten gebruiken het om te achterhalen of een merrie vruchtbaar is en bereid tot paring. De feromonen die een merrie uitscheidt, geven cruciale informatie over haar cyclus. Door te flemen kan de hengst deze informatie oppikken en bepalen of het tijd is om de merrie het hof te maken.

Het optrekken van de lip en het tonen van de tanden tijdens het flemen is cruciaal voor het efficiënt transporteren van de lucht naar het VNO. De specifieke houding helpt om de neus-lippenspleet open te houden en de luchtstroom te optimaliseren.

Hoewel het flemen voornamelijk met voortplanting in verband wordt gebracht, kan het ook in andere contexten voorkomen. Paarden kunnen flemen bij het ontdekken van nieuwe geuren, of om de geur van hun eigen urine of mest te analyseren. Dit kan hen helpen om de status van hun kuddegenoten te bepalen of om informatie over hun omgeving te verzamelen.

Dus, de volgende keer dat je een paard zijn tanden ziet “lachen”, bedenk dan dat er meer aan de hand is dan alleen een grappig gezicht. Het is een momentopname van een complex communicatiesysteem dat cruciaal is voor het voortbestaan van deze majestueuze dieren. Het is een stille, chemische dialoog die zich afspeelt in de wereld van feromonen, een taal die wij mensen slechts gedeeltelijk kunnen begrijpen.