Wat is een normale waarde van creatinine?

Creatinine: Wat is een normale waarde?

Creatinine is een afvalproduct dat ontstaat bij de afbraak van creatinefosfaat in de spieren. De nieren filteren creatinine uit het bloed en scheiden het uit via de urine. De concentratie creatinine in het bloed is daarom een indirecte maat voor de nierfunctie. Een veelvoorkomende bloedtest meet de serumcreatinine waarde, vaak uitgedrukt in µmol/l. Het is echter cruciaal om te begrijpen dat de creatininewaarde op zichzelf geen directe en betrouwbare indicator is van de glomerulaire filtratiesnelheid (GFR).

De GFR is de beste maatstaaf voor de nierfunctie. Deze geeft aan hoeveel bloed per minuut door de nierfilter wordt gepasseerd. Een hoge GFR wijst op goed functionerende nieren, terwijl een lage GFR duidt op een verminderde nierfunctie. De GFR wordt meestal berekend op basis van de serumcreatinine, leeftijd, geslacht en soms ook ras, met behulp van formules zoals de Cockcroft-Gault formule of de MDRD-formule. Deze formules schatten de GFR; een directe meting is complexer.

Wat wordt beschouwd als een normale GFR?

Een GFR boven de 90 ml/min/1,73 m² wordt algemeen beschouwd als een indicatie van een normale nierfunctie, ongeacht de leeftijd. De oppervlakte van 1,73 m² verwijst naar het lichaamsoppervlak van een gemiddelde volwassene; de waarde wordt aangepast aan het lichaamsgewicht van de patiënt. Hoewel een GFR boven 90 ml/min/1,73 m² ideaal is, is het belangrijk om te onthouden dat een lichte, leeftijdsafhankelijke daling van de GFR normaal is. Een kleine afname met de leeftijd is dus geen reden tot onmiddellijke zorg. Een GFR >90 ml/min/1,73 m² dient dan ook als streefwaarde.

Creatininewaarde vs. GFR:

Het is van belang het verschil te benadrukken: een normale creatininewaarde geeft niet automatisch een normale nierfunctie aan. Factoren zoals spiermassa, dieet en medicijngebruik kunnen de creatininewaarde beïnvloeden, onafhankelijk van de nierfunctie. Een persoon met een lage spiermassa kan een lagere creatininewaarde hebben, ondanks een normale of zelfs verminderde GFR. Omgekeerd kan een hoge spiermassa een verhoogde creatininewaarde geven, terwijl de nierfunctie nog steeds normaal is. Daarom is de GFR berekening, gebaseerd op verschillende factoren waaronder de creatininewaarde, een veel nauwkeuriger indicator van de nierfunctie dan de creatininewaarde alleen.

Conclusie:

Een specifieke “normale” creatininewaarde kan niet gegeven worden zonder verdere context. De GFR, berekend aan de hand van de creatininewaarde en andere parameters, biedt een betrouwbaardere indicatie van de niergezondheid. Een GFR boven 90 ml/min/1,73 m² dient als streefwaarde, hoewel een lichte leeftijdsafhankelijke daling te verwachten is. Raadpleeg altijd uw arts of nefroloog om uw individuele resultaten te interpreteren. Zij kunnen de context van uw creatininewaarde en GFR beoordelen en de juiste conclusies trekken over uw nierfunctie.