Wat veroorzaakt gaatjes?

De onzichtbare vijand: Hoe gaatjes ontstaan en wat je eraan kunt doen

Gaatjes, ook wel cariës genoemd, zijn een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen wereldwijd. Vrijwel iedereen krijgt er in zijn leven wel eens mee te maken. Maar wat veroorzaakt deze kleine, maar vervelende beschadigingen aan onze tanden nu eigenlijk? Het antwoord is complexer dan je misschien denkt, maar in de kern draait het om een onzichtbare strijd tussen bacteriën, suikers en de veerkracht van je tandglazuur.

Het proces begint met bacteriën. Onze mond is een broedplaats voor miljarden micro-organismen, waarvan sommige een cruciale rol spelen in de afbraak van voedselresten. Echter, er zijn ook bacteriën die, met de juiste ‘voeding’, onze tanden kunnen beschadigen.

En daar komt suiker in het spel. Wanneer we suikerrijk voedsel consumeren, voeden we in feite de bacteriën in onze mond. Deze bacteriën zetten de suikers om in agressieve zuren. Deze zuren tasten vervolgens het beschermende glazuur van onze tanden aan, waardoor de basis wordt gelegd voor de ontwikkeling van gaatjes. Een goede mondhygiëne is dan ook cruciaal.

Maar het is meer dan alleen suiker. De frequentie van suikerconsumptie speelt een belangrijke rol. Kleine beetjes suiker, verspreid over de dag, zorgen voor een constante aanval van zuren op het tandglazuur. Ook de samenstelling van het speeksel is van belang. Speeksel neutraliseert zuren en bevat mineralen die het tandglazuur kunnen herstellen. Mensen met minder speeksel of speeksel van mindere kwaliteit, lopen een hoger risico op gaatjes.

Bovendien speelt ook de mondhygiëne een cruciale rol. Regelmatig poetsen, flossen en het gebruik van een tongschraper helpen de hoeveelheid bacteriën in de mond te verminderen en de vorming van tandplak te voorkomen. Tandplak is een kleverige laag die zich op de tanden vormt en een ideale omgeving biedt voor bacteriën om zich te nestelen en zuren te produceren.

Kortom, gaatjes ontstaan door een combinatie van factoren:

• Bacteriën: Specifieke bacteriën in de mond, met name Streptococcus mutans, spelen een sleutelrol bij de vorming van zuren.
• Suikers: Suikerrijke voeding voedt de bacteriën, waardoor ze zuren produceren.
• Speeksel: De hoeveelheid en kwaliteit van speeksel beïnvloeden de neutralisatie van zuren en de remineralisatie van het tandglazuur.
• Mondhygiëne: Onvoldoende mondhygiëne bevordert de vorming van tandplak en de groei van schadelijke bacteriën.

Wat kun je doen om gaatjes te voorkomen?

• Beperk je suikerinname: Kies voor gezondere alternatieven en beperk de frequentie van suikerconsumptie.
• Poets je tanden minimaal twee keer per dag: Gebruik een fluoride tandpasta en poets gedurende twee minuten.
• Flos dagelijks: Verwijder tandplak tussen je tanden waar je met een tandenborstel niet bij kunt.
• Bezoek regelmatig je tandarts: Regelmatige controles en professionele reiniging helpen gaatjes in een vroeg stadium te ontdekken en te behandelen.
• Overweeg fluoride behandelingen: Fluoride versterkt het tandglazuur en maakt het beter bestand tegen zuren.

Door aandacht te besteden aan je mondhygiëne en je eetgewoonten, kun je de onzichtbare vijand bestrijden en je tanden gezond en sterk houden. Gaatjes voorkomen is beter dan genezen, dus neem de controle over je mondgezondheid!