Welke ziekte breekt vitamine D af?

De Achterliggende Oorzaken van Vitamine D Tekort: Meer dan Alleen Rachitis

Vitamine D is cruciaal voor onze gezondheid. Het speelt een essentiële rol in de opname van calcium en fosfor, wat essentieel is voor sterke botten en een goed functionerend immuunsysteem. Een tekort aan vitamine D, calcium en blootstelling aan zonlicht kan leiden tot rachitis bij kinderen, ook wel bekend als de Engelse ziekte, gekenmerkt door zachte en misvormde botten. Maar de problematiek reikt verder dan alleen rachitis.

Het is belangrijk te benadrukken dat vitamine D niet zomaar ‘afbreekt’ door een specifieke ziekte. Een tekort aan vitamine D is vaak het gevolg van een complex samenspel van factoren en onderliggende aandoeningen die de opname, synthese of activering van deze vitamine belemmeren. Met andere woorden, het tekort aan vitamine D is eerder een symptoom dan de ziekte zelf.

Een belangrijke aandoening die in dit verband genoemd moet worden is osteomalacie bij volwassenen. Dit is in feite de volwassen variant van rachitis en wordt gekenmerkt door verweking van de botten, wat kan leiden tot botpijn, spierzwakte en een verhoogd risico op fracturen.

Welke aandoeningen kunnen leiden tot een verminderde vitamine D status?

Er zijn verschillende factoren en aandoeningen die de vitamine D status negatief kunnen beïnvloeden:

• Problemen met de opname: Bepaalde aandoeningen van de darmen, zoals coeliakie, de ziekte van Crohn, en cystische fibrose, kunnen de opname van vetoplosbare vitamines, waaronder vitamine D, belemmeren. Een maagoperatie, zoals een gastric bypass, kan ook de opname van vitamine D verminderen.

• Nier- en leverziekten: De nieren en lever spelen een cruciale rol in de activering van vitamine D. Nieraandoeningen kunnen de omzetting van inactief vitamine D naar zijn actieve vorm belemmeren, waardoor het lichaam de vitamine niet effectief kan gebruiken. Leverziekten kunnen op een vergelijkbare manier de activatie van vitamine D verstoren.

• Sommige medicijnen: Bepaalde medicijnen, zoals corticosteroïden en sommige anti-epileptica, kunnen de vitamine D status negatief beïnvloeden.

• Verminderde blootstelling aan zonlicht: Hoewel vitamine D ook uit voeding kan worden gehaald, is zonlicht de belangrijkste bron. Mensen met een donkere huid, ouderen, en mensen die weinig buitenshuis komen, lopen een groter risico op een vitamine D tekort.

• Overgewicht/Obesitas: Vitamine D is vetoplosbaar en kan worden opgeslagen in vetweefsel. Bij mensen met overgewicht wordt een grotere hoeveelheid vitamine D in het vetweefsel opgeslagen, waardoor er minder beschikbaar is voor circulatie in het bloed.

Conclusie:

Een tekort aan vitamine D is geen geïsoleerde aandoening, maar vaak een signaal van een onderliggend probleem. Het is belangrijk om de oorzaak van het tekort te achterhalen om gerichte maatregelen te kunnen nemen. Dit kan variëren van het aanpassen van de levensstijl, zoals meer blootstelling aan zonlicht en het verhogen van de inname van vitamine D-rijke voeding of supplementen, tot het behandelen van de onderliggende aandoening die de vitamine D status beïnvloedt. Raadpleeg altijd een arts of diëtist voor persoonlijk advies en een passende behandeling.