Hoeveel procent van de Nederlandse bevolking heeft een strafblad?

Een dalend percentage: Hoeveel Nederlanders hebben een strafblad?

De vraag hoeveel Nederlanders een strafblad hebben, is complexer dan hij op het eerste gezicht lijkt. Een simpel percentage geven is misleidend, omdat verschillende definities van “strafblad” tot uiteenlopende resultaten leiden. Spreken we over een veroordeling, een verdenking, of een geregistreerde aanhouding? Bovendien is toegang tot deze data beperkt vanwege privacywetgeving.

Wat we wél met zekerheid kunnen zeggen, is dat het percentage Nederlanders met een geregistreerde verdenking van een misdrijf significant is gedaald. Onderzoek toont aan dat dit percentage tussen 2005 en 2021 is gehalveerd, van 1,9% naar 0,8%. Dit betekent dat in 2021 naar schatting ongeveer 0,8% van de Nederlandse bevolking een geregistreerde verdenking op zijn naam had staan. Het is cruciaal om te benadrukken dat dit verdenkingen betreft, en niet per se veroordelingen. Een verdenking hoeft niet te leiden tot een veroordeling; het onderzoek kan worden gestaakt of de verdachte kan worden vrijgesproken.

De daling van het percentage is een opvallende trend en is zichtbaar binnen alle leeftijdsgroepen en herkomstgroepen. Een belangrijke observatie is de significante afname onder migranten. In 2005 bedroeg het aandeel verdachten onder migranten 3,3%, terwijl dit in 2021 was gedaald tot 1,1%. Deze daling suggereert een verbetering van de integratie en mogelijk een afname van criminaliteit binnen deze groep, al vereist dit verder onderzoek om oorzaak en gevolg te kunnen onderscheiden.

Het is onmogelijk om een exact percentage te geven van het aantal Nederlanders met een daadwerkelijke veroordeling, aangezien deze data niet openbaar zijn en bovendien een langer tijdsbestek omvat. Een veroordeling blijft immers langer op iemands strafblad staan dan een geregistreerde verdenking. Ook het onderscheid tussen misdrijven en overtredingen speelt een rol; een overtreding leidt minder snel tot een blijvend strafblad.

Kortom, hoewel een nauwkeurig percentage van Nederlanders met een strafblad moeilijk te bepalen is, laat de daling van het percentage geregistreerde verdenkingen van 1,9% in 2005 naar 0,8% in 2021 een positieve trend zien. Verdere analyse en onderzoek zijn nodig om een completer beeld te schetsen en de achterliggende oorzaken van deze ontwikkelingen te begrijpen. De focus op geregistreerde verdenkingen geeft wel een indicatie van de omvang van criminaliteit en de effectiviteit van de aanpak ervan.