Kan je baas je loon verminderen?

Kan je baas je loon zomaar verlagen? Nee, meestal niet.

De vraag of je baas je loon kan verlagen, is een die veel werknemers bezighoudt. Het korte antwoord is: nee, je baas kan je loon niet zomaar verlagen. De Nederlandse wetgeving beschermt werknemers tegen willekeurige loonsverlagingen. Er zijn echter wel enkele uitzonderingen op deze regel, die een genuanceerder beeld schetsen.

De basisregel: wederzijdse toestemming is vereist.

Een loonsverlaging vereist in principe altijd jouw uitdrukkelijke toestemming. Dit betekent dat je baas je een voorstel moet doen voor een lagere salariëring, en jij dit voorstel – na eventueel overleg en afweging – schriftelijk moet accepteren. Een mondelinge overeenkomst is hierbij niet voldoende; een schriftelijk contract is cruciaal als bewijs. Zonder jouw handtekening op een dergelijk aangepast contract, is de loonsverlaging niet geldig.

Uitzondering: collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s).

Een belangrijke uitzondering vormt de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Als er binnen jouw bedrijfstak een CAO is afgesloten waarin loonsverlagingen zijn opgenomen, dan kan dit gevolgen hebben voor jouw loon. Dit gebeurt echter alleen als de CAO door de vakbonden en werkgeversorganisaties is onderhandeld en goedgekeurd. Deze onderhandelingen vinden plaats om het algemeen belang te dienen, bijvoorbeeld om banen te behouden tijdens economische neergang. De loonsverlaging is dan onderdeel van een breder pakket aan afspraken, en vormt een wederzijdse concessie. Het is belangrijk te benadrukken dat ook hierbij sprake moet zijn van een transparant proces en dat de werknemer op de hoogte moet zijn van de wijzigingen.

Andere situaties waar loonsverlaging voorkomt (maar niet zonder jouw toestemming):

• Wijziging van functie: Als je functie verandert en dit resulteert in een lagere salarisschaal, moet je baas je hiervan op de hoogte stellen en het gewijzigde arbeidscontract aanbieden. Je bent niet verplicht deze wijziging te accepteren.
• Functionering: Een functioneringsgesprek kan leiden tot een verbeterplan, waarbij eventueel verbetering van prestaties gevraagd wordt en hieraan salarisaanpassingen verbonden kunnen zijn. Ook hier moet je expliciet instemmen met de voorgestelde aanpassingen.

Wat te doen als je baas je loon onrechtmatig verlaagt?

Als je baas je loon verlaagt zonder jouw uitdrukkelijke toestemming, of in strijd met de CAO, dan kun je juridische stappen ondernemen. Neem contact op met een jurist of vakbond voor advies en ondersteuning. Je kunt je baas aanspreken op de onrechtmatige daad en de vergoeding van het achterstallige loon eisen.

Kortom, hoewel er uitzonderingen zijn, is de basisregel helder: je baas kan je loon niet zomaar verlagen. Een schriftelijke overeenkomst met jouw toestemming, of een CAO-afspraak die je expliciet aanvaardt, is vereist. Bij twijfel, zoek altijd professioneel juridisch advies.