Wat mag wel en niet bij fouilleren?

Fouilleren: Wanneer mag de politie je aanraken?

De politie heeft onder bepaalde, strikte voorwaarden het recht om mensen te fouilleren. Dit recht is ingrijpend, want het tast de persoonlijke integriteit aan. Het is daarom cruciaal om te weten wanneer een fouillering wettelijk is en wanneer niet. Verkeerde toepassing kan leiden tot juridische stappen tegen de politie.

Wanneer mag de politie fouilleren?

De politie mag alleen fouilleren als er een redelijk vermoeden is dat iemand een strafbaar feit heeft begaan, aan het begaan is of van plan is te begaan. Dit ‘redelijk vermoeden’ is geen willekeurige beslissing, maar moet gebaseerd zijn op concrete feiten en omstandigheden. Een vaag gevoel is niet voldoende. Denk bijvoorbeeld aan:

• Getuigenverklaringen: Als meerdere getuigen iemand beschrijven die een delict heeft gepleegd en die persoon lijkt op jou, kan dat een redelijk vermoeden opleveren.
• Observaties: Als de politie verdachte handelingen observeert, zoals het rondlopen met ingepakte spullen rond een juwelierszaak, kan dat aanleiding zijn tot een fouillering.
• Verdachte voorwerpen: Als iemand zichtbaar een wapen of drugs bij zich draagt, is een fouillering gerechtvaardigd.
• Vluchtgedrag: Als iemand op de vlucht slaat bij het zien van de politie, kan dit bijdragen aan een redelijk vermoeden.

Soorten fouilleringen:

Er zijn verschillende soorten fouilleringen, elk met eigen procedures en eisen:

• Oppervlakkige fouillering: Dit is een snelle controle van de kleding en de direct toegankelijke delen van het lichaam. De politie mag hierbij alleen de buitenkant van kleding voelen.
• Inwendige fouillering: Dit is een grondiger onderzoek waarbij de politie kleding mag verwijderen en het lichaam nauwkeuriger kan onderzoeken. Dit mag alleen plaatsvinden onder striktere voorwaarden en is alleen toegestaan door een daartoe bevoegde functionaris. Er is meestal sprake van een ernstiger delict.
• Bloedonderzoek: Zoals in de inleiding aangegeven, mag een bloedonderzoek worden afgenomen, bijvoorbeeld na een verkeersongeluk bij verdenking van rijden onder invloed. Dit vereist eveneens een redelijk vermoeden.

Wat mag de politie NIET doen?

• Willekeurige fouilleringen: Fouilleren zonder redelijk vermoeden is illegaal.
• Onnodig geweld: De fouillering moet op een respectvolle en niet-agressieve manier worden uitgevoerd.
• Schending van privacy: De politie mag geen persoonlijke spullen doorzoeken zonder de juiste wettelijke basis.
• Overdreven fouillering: De intensiteit van de fouillering moet in verhouding staan tot het vermoeden van het delict.

Wat te doen bij een fouillering?

Blijf kalm en volg de instructies van de politie op. Vraag indien mogelijk om de reden van de fouillering en of dit schriftelijk vastgelegd wordt. Noteer namen en badges van de agenten. Indien je het niet eens bent met de fouillering, kun je dit later aangeven bij de politie of een advocaat.

Conclusie:

Fouilleren is een ingrijpende maatregel die alleen onder specifieke en wettelijk vastgelegde omstandigheden is toegestaan. Een redelijk vermoeden is de basis. Twijfel je aan de rechtmatigheid van een fouillering, aarzel dan niet om juridisch advies in te winnen. Het is belangrijk om je rechten te kennen en te beschermen.