Wat valt onder zwaar lichamelijk letsel?

Wat valt onder zwaar lichamelijk letsel? Een juridische duiding

Artikel 82 van het Wetboek van Strafrecht definieert ‘zwaar lichamelijk letsel’ niet expliciet, maar beschrijft wel de gevolgen die leiden tot kwalificatie als zodanig. De formulering is dan ook vaak een bron van discussie in juridische kringen. Het is geen simpele kwestie van een gebroken been versus een gebroken rug; de ernst en de blijvende gevolgen bepalen de kwalificatie. Een enkelvoudige definitie ontbreekt, waardoor een casus-per-casus beoordeling essentieel is.

Kerncriteria voor zwaar lichamelijk letsel:

De kern van zwaar lichamelijk letsel ligt in de blijvende en significante beperkingen die het slachtoffer ondervindt. Dit gaat verder dan een tijdelijke blessure met volledige genezing. Essentieel zijn:

• Onmogelijkheid tot volledig herstel: Een fundamenteel kenmerk is het ontbreken van een volledige terugkeer naar de toestand vóór het letsel. Dit hoeft niet per se een zichtbare of fysieke beperking te zijn; ook psychische gevolgen die een blijvende impact hebben op het dagelijks leven kunnen meetellen. Denk aan een ernstige posttraumatische stressstoornis (PTSS) na een gewelddadig incident.

• Blijvende beperking in werk of beroep: Het verlies van de mogelijkheid om het werk of beroep uit te oefenen, geheel of gedeeltelijk, is een belangrijke indicator. Dit hoeft niet te betekenen dat de betrokkene volledig arbeidsongeschikt is, maar wel dat de mogelijkheden significant beperkt zijn ten opzichte van de situatie voor het letsel. Een chirurg die na een ongeluk zijn fijne motoriek gedeeltelijk verliest, kan bijvoorbeeld niet meer opereren.

• De mate van functionaliteit: De mate waarin het letsel de dagelijkse functionaliteit belemmert, speelt een cruciale rol. Een amputatie van een arm heeft bijvoorbeeld een grotere impact op het dagelijks leven dan een lichte brandwond.

• Subjectieve beleving: Hoewel de objectieve gevolgen centraal staan, speelt de subjectieve beleving van het slachtoffer ook een rol. De mate van pijn, lijden en de beperkingen in het dagelijks leven worden meegewogen.

Specifiek geval: Zwangerschapsafbreking

Artikel 82 omvat ook de zwangerschapsafbreking, ongeacht of deze resulteert in de dood van de foetus. Dit is een controversieel punt, waarbij de juridische interpretatie van ‘lichamelijk letsel’ wordt uitgebreid tot de zwangerschap zelf en de gevolgen van de afbreking voor de vrouw. De gevolgen voor de vrouw, zowel lichamelijk als psychisch, zijn hierbij doorslaggevend.

Conclusie:

De bepaling van ‘zwaar lichamelijk letsel’ is complex en vereist een gedetailleerde beoordeling van de specifieke omstandigheden van elk geval. Een artsenrapport, waarin de ernst en blijvende gevolgen van het letsel worden beschreven, is essentieel bij de juridische beoordeling. Het gaat niet alleen om de aard van het letsel, maar vooral om de impact ervan op het leven van het slachtoffer op lange termijn.