Wie betaalt gerechtelijke kosten?

Wie draait op voor de gerechtskosten?

In Nederland gelden in civiele en bestuursrechtelijke procedures doorgaans het beginsel van “ieder betaalt zijn eigen kosten”. Dit betekent dat beide partijen zelf de kosten van hun advocaat, griffierecht en andere proceskosten moeten betalen.

Er zijn echter uitzonderingen op deze regel. De rechter kan in bepaalde gevallen bepalen dat de verliezende partij de proceskosten van de winnende partij moet vergoeden. Dit wordt proceskostenveroordeling genoemd. De rechter kan tot een proceskostenveroordeling besluiten als hij of zij van mening is dat de verliezende partij onrechtmatig heeft gehandeld of onnodig heeft geprocedeerd.

Voorbeelden van gevallen waarin de rechter tot een proceskostenveroordeling kan besluiten, zijn:

• Als de verliezende partij een onterechte vordering heeft ingediend.
• Als de verliezende partij onnodig veel procedures heeft gevoerd.
• Als de verliezende partij zich onredelijk heeft gedragen tijdens de procedure.

De hoogte van de proceskostenveroordeling wordt door de rechter bepaald. De rechter houdt daarbij rekening met de aard van de zaak, de inzet van de procedure en de financiële positie van de partijen.

In strafzaken zijn er voor de verdachte geen kosten verbonden aan de procedure. De kosten van de advocaat, het griffierecht en andere proceskosten worden door de overheid betaald. Dit is geregeld in de Wet op de Rechtsbijstand.