Làng cổ Bích La – Nơi lưu giữ hồn quê xứ Quảng Trị
Làng cổ Bích La thuộc xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, hiện lên như một bức tranh thủy mặc cổ kính, trầm mặc. Với tuổi đời hơn 500 năm ngôi làng này là chứng nhân lịch sử; lưu giữ trong mình những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của vùng đất đầy nắng gió Quảng Trị. Ghé thăm làng cổ Bích La; du khách sẽ được trải nghiệm một không gian yên bình, lắng đọng; cảm nhận được nét đẹp của một làng quê Việt Nam. Nơi đây hứa hẹn sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm đáng nhớ và những giây phút thư giãn tuyệt vời.
Lịch sử
Làng Bích La đã trải qua bao biến đổi thăng trầm của lịch sử. Ban đầu làng mang tên Hoa An; đến thời Tây Sơn được đổi thành Hoa La; và cuối cùng dưới triều vua Thiệu Trị, cái tên Bích La mới chính thức được định danh. Làng xưa gồm 4 giáp: Đông, Tây, Nam, Hậu, nay thuộc địa phận 3 xã Triệu Tài, Triệu Long, Triệu Đông.
Sự hình thành và phát triển của Bích La gắn liền với tên tuổi của Phó tướng Lê Mậu Doãn. Ông là người có công khai khẩn, lập ấp, đặt nền móng cho sự phát triển của làng. Sau khi chúa Nguyễn Hoàng vào Nam mở cõi (1558); Lê Mậu Doãn thần phục nhà Nguyễn và được phong tước Doãn Lộc hầu; “Chí đức đại thần” nhờ những công trạng to lớn. Để tưởng nhớ công ơn của ông; người dân Bích La đã an táng, xây lăng mộ và miếu thờ uy nghiêm.
Trên bài vị của Doãn Lộc hầu tại ngôi miếu linh thiêng này có ghi: “Bổn thổ khai khẩn cai trị Phó tướng Doãn Lộc hầu linh tế Dục Bảo Trung Hưng Linh Phò tôn thần”. Bên cạnh đó, miếu còn thờ các vị thần sông, núi, sấm sét, cầu mong sự bình an cho dân làng, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu… Đặc biệt, nơi đây còn thờ hai vị tiến sĩ đầu tiên của làng là Lê Cảnh Diệu và Lê Cảnh Phiên; những người đã làm rạng danh quê hương.
Dấu ấn thời gian in hằn trên từng nếp nhà
Du lịch Quảng Trị bước chân vào làng cổ Bích La; bạn như lạc vào một không gian xưa cũ; với những ngôi nhà rêu phong, mái ngói âm dương phủ màu thời gian. Những con đường làng lát gạch nghiêng nghiêng; những bức tường đá ong cổ kính; giếng nước sân đình… tất cả đều mang đậm dấu ấn thời gian; gợi nhớ về một thời kỳ lịch sử đã qua.
Làng Bích La nổi tiếng với những ngôi nhà vườn kiến trúc độc đáo; kết hợp hài hòa giữa phong cách nhà rường Huế và nhà truyền thống Quảng Trị. Mỗi ngôi nhà là một tác phẩm nghệ thuật với những đường nét chạm khắc tinh xảo; hoa văn trang trí cầu kỳ; thể hiện sự khéo léo và gu thẩm mỹ tinh tế của người dân nơi đây.
“Lò sinh quan, nôi sinh sĩ tử”
Làng cổ Bích La, nơi sơn thủy hữu tình giao hòa, đẹp như tranh vẽ. Dòng sông lạch An Mô, nhánh của sông Thạch Hãn hiền hòa, uốn lượn chảy qua làng từ phía Tây, mang đến nguồn nước mát lành và sự trù phú cho vùng đất này. Phía Bắc làng, ngọn núi Cửa Rào sừng sững, bạt ngàn cây cối xanh tươi, như bức tường thành vững chãi che chở cho làng.
Cạnh đình làng có con hói nhỏ, tựa như dải lụa mềm mại vắt ngang, uốn lượn dọc theo làng, tạo nên thế đất tựa hình rồng bay, được người dân nơi đây ví von là “cửu tuyền long mạch”, mang đến linh khí và vượng khí cho làng từ bao đời nay.
Phải chăng chính linh khí từ dòng sông chín khúc tuôn chảy, bao bọc lấy Bích La mà suốt 500 qua, mảnh đất này vẫn được mệnh danh là vùng đất “địa linh nhân kiệt”; nơi sản sinh ra nhiều nhân tài cho đất nước. Trong lịch sử, làng đã có 2 vị Tiến sĩ, 14 vị Phó bảng và nhiều vị quan lại, trí thức nổi tiếng khác. Đặc biệt, Bích La là quê hương của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn; vị lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và dân tộc Việt Nam.
Gìn giữ nét đẹp truyền thống
Người dân làng Bích La vẫn lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống như: làm nông nghiệp, chăn nuôi, chài lưới… cùng những phong tục tập quán, lễ hội đặc sắc. Lễ hội Chợ Đình Bích La chỉ họp duy nhất một lần trong năm, vào đêm mùng 2, rạng sáng mùng 3 Tết Nguyên đán mang ý nghĩa cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng, đồng thời là dịp để người dân địa phương giao lưu, gặp gỡ, trao đổi hàng hóa và gìn giữ những nét đẹp văn hóa truyền thống của quê hương. Phiên chợ diễn ra tại khu vực sân đình làng Bích La, tạo nên một không khí nhộn nhịp, tưng bừng ngay từ những ngày đầu năm mới.
Chợ Đình Bích La là một phiên chợ đặc biệt, nơi người mua kẻ bán đều tuân theo những quy tắc bất thành văn. Người bán không nói thách, người mua không mặc cả. Hàng hóa bày bán chủ yếu là các sản vật địa phương như bánh tét, kẹo lạc, hoa quả, đồ thủ công mỹ nghệ… Bên cạnh các hoạt động chính, lễ hội còn có nhiều trò chơi dân gian vui nhộn như kéo co, đẩy gậy, chọi gà, hát đối đáp… tạo nên không khí sôi nổi, náo nhiệt cho phiên chợ.
Điểm đến hấp dẫn du khách
Với những giá trị lịch sử và văn hóa độc đáo; làng cổ Bích La đang trở thành điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Đến đây bạn sẽ có nhiều hoạt động thú vị:
- Chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính: Làng Bích La nổi tiếng với những ngôi nhà cổ có tuổi đời hàng trăm năm; được xây dựng theo kiến trúc truyền thống với mái ngói đỏ tươi; tường gạch rêu phong; cổng gỗ chạm khắc tinh xảo. Dạo bước trên những con đường làng; du khách sẽ cảm nhận được không khí thanh bình; mộc mạc của làng quê Việt Nam xưa.
- Tìm hiểu lịch sử và văn hóa: Làng có đình làng Bích La; một công trình kiến trúc độc đáo, là nơi thờ tự và sinh hoạt cộng đồng của người dân.
- Trải nghiệm cuộc sống thôn quê: Du khách có thể tham gia vào các hoạt động sinh hoạt thường ngày của người dân như làm vườn; câu cá; hay dạo chơi trên cánh đồng lúa xanh mát.
- Thưởng thức ẩm thực đặc trưng: Đánh thức vị giác cùng những món ăn dân dã; đậm đà quê hương được chế biến theo phong cách đặc trưng của người dân địa phương tại các quán ăn trong làng hoặc tại chợ quê Bích La.
Lưu ý du lịch Làng Cổ Bích La:
- Để chuyến đi thêm phần trọn vẹn, du khách nên tìm hiểu trước về lịch sử, văn hóa của làng Bích La.
- Nên mang theo trang phục thoải mái, lịch sự phù hợp với việc di chuyển và tham quan.
- Chuẩn bị mũ nón, kem chống nắng để bảo vệ sức khỏe.
- Giữ gìn vệ sinh môi trường và ứng xử văn minh khi tham quan.
Làng cổ Bích La là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm về một không gian yên bình, hoài cổ, tránh xa sự ồn ào, náo nhiệt của phố thị. Chắc chắn chuyến du lịch Quảng Trị đến đây sẽ để lại cho bạn những trải nghiệm đáng nhớ.