Hủ tiếu của người nào?

Hủ tiếu, món quà ẩm thực giao thoa văn hóa

Hủ tiếu, thoạt nhìn với sợi trắng nõn, mềm mại, dễ khiến người ta liên tưởng đến bún hay phở, những “người anh em” cùng chung nguồn gốc bột gạo. Xuất xứ từ Trung Hoa, hành trình của hủ tiếu đến Việt Nam là một câu chuyện thú vị về sự giao thoa và tiếp biến văn hóa ẩm thực. Không chỉ đơn thuần là một món ăn được du nhập, hủ tiếu đã trải qua hơn một thế kỷ hòa nhập, thấm đẫm hương vị và tinh thần bản địa, để rồi trở thành một phần không thể thiếu trong bức tranh ẩm thực đa sắc màu của Việt Nam.

Vậy, hủ tiếu “thuộc về” ai? Câu trả lời không đơn giản chỉ nằm ở nguồn gốc. Người Hoa, với vai trò tiên phong mang hủ tiếu đến mảnh đất hình chữ S, đã đặt những viên gạch đầu tiên cho hành trình ẩm thực của món ăn này. Họ gìn giữ những bí quyết chế biến truyền thống, từ khâu chọn gạo, xay bột, đến cách tạo sợi, nấu nước lèo, tạo nên những tô hủ tiếu đậm đà hương vị quê hương. Những cộng đồng người Hoa ở Chợ Lớn, Sài Gòn chính là minh chứng rõ nét nhất cho sự gìn giữ và phát triển văn hóa hủ tiếu mang đậm dấu ấn Trung Hoa.

Tuy nhiên, sẽ là thiếu sót nếu nói hủ tiếu chỉ thuộc về người Hoa. Chính người Việt, với sự sáng tạo và khả năng thích ứng tuyệt vời, đã tiếp nhận và biến tấu hủ tiếu theo khẩu vị riêng. Từ Bắc chí Nam, hủ tiếu hiện diện với muôn vàn phiên bản, mỗi vùng miền lại mang một nét đặc trưng riêng biệt. Hủ tiếu Nam Vang với nước lèo ngọt thanh, thịt bằm thơm phức; hủ tiếu Mỹ Tho đậm đà vị tôm khô, hành phi giòn tan; hay hủ tiếu gõ Sài Gòn bình dân, thân thuộc với tiếng leng keng quen thuộc mỗi buổi chiều tà… Tất cả đều là những minh chứng cho sự “Việt hóa” tài tình của món ăn này.

Hơn cả một món ăn, hủ tiếu là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa, là kết tinh của tinh hoa ẩm thực Trung Hoa và sự sáng tạo của người Việt. Nó không chỉ “thuộc về” một cộng đồng riêng lẻ, mà là di sản chung, là niềm tự hào của nền ẩm thực Việt Nam phong phú và đa dạng. Mỗi tô hủ tiếu, từ hương vị đến cách trình bày, đều kể một câu chuyện về sự hòa hợp, tiếp biến và phát triển, góp phần làm nên bản sắc văn hóa ẩm thực độc đáo của dân tộc.