Món hủ tiếu xuất xứ từ đâu?

Hủ tiếu, một món ăn quen thuộc và được ưa chuộng trên khắp Việt Nam, lại mang trong mình một câu chuyện lịch sử ẩm thực thú vị, bắt nguồn từ vùng đất xa xôi. Thường bị nhầm lẫn là một sáng tạo thuần Việt, thực chất hủ tiếu lại có gốc gác từ cộng đồng người Triều Châu (Tiều) và Mân Nam (Phúc Kiến) di cư đến. Tên gọi “hủ tiếu” được cho là bắt nguồn từ tiếng Tiều, đọc là “kway teow”, gần giống với cách phát âm “粿條” (guǒ tiáo) trong tiếng phổ thông Trung Quốc, nghĩa đen là “bánh bột gạo cắt sợi”.

Hành trình du nhập của hủ tiếu vào Việt Nam gắn liền với những làn sóng di dân từ Trung Quốc đến vùng đất phương Nam, đặc biệt là vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Cộng đồng người Hoa đã mang theo không chỉ văn hóa, phong tục tập quán mà còn cả những bí quyết ẩm thực tinh túy của quê hương, trong đó có món hủ tiếu. Ban đầu, hủ tiếu được chế biến theo kiểu truyền thống của người Tiều, với nước dùng thanh ngọt từ xương heo, tôm khô và các loại gia vị đặc trưng.

Sự giao thoa văn hóa ẩm thực giữa người Hoa và người Việt đã tạo nên những biến tấu độc đáo cho món hủ tiếu. Từ hủ tiếu Nam Vang với hương vị đậm đà, béo ngậy, đến hủ tiếu Mỹ Tho thanh ngọt, tinh tế, hay hủ tiếu Sa Đéc với sự kết hợp độc đáo cùng các loại rau sống, mỗi vùng miền đều có cách chế biến riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho món ăn này.

Không chỉ ở Việt Nam, sự ảnh hưởng của món hủ tiếu còn lan rộng khắp Đông Nam Á. Sự tương đồng giữa hủ tiếu với sa hà phấn (沙河粉 – shahe fen) của Quảng Đông và các loại mì gạo khác ở Thái Lan, Campuchia, Malaysia… cho thấy sự giao lưu văn hóa ẩm thực sôi động trong khu vực. Mỗi quốc gia đều tiếp nhận và biến tấu món ăn này theo khẩu vị và đặc trưng địa phương, tạo nên một bức tranh ẩm thực đa sắc màu.

Vậy nên, khi thưởng thức một tô hủ tiếu thơm ngon, ta không chỉ đơn thuần là đang trải nghiệm một món ăn, mà còn đang chạm vào một phần lịch sử, một câu chuyện văn hóa ẩm thực được viết nên bởi sự giao thoa, tiếp biến và sáng tạo của nhiều thế hệ, nhiều cộng đồng. Từ “kway teow” của người Tiều đến “hủ tiếu” quen thuộc của người Việt, hành trình của món ăn này chính là minh chứng cho sức sống mãnh liệt của văn hóa ẩm thực, vượt qua mọi ranh giới địa lý và thời gian.