Chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu Nhà nước Việt Nam, đại diện cho Việt Nam trong quan hệ quốc tế và nội bộ.
Người đứng đầu Nhà nước Việt Nam: Chủ tịch nước
Trong hệ thống chính trị Việt Nam, Chủ tịch nước giữ một vị trí tối cao với tư cách là nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu Nhà nước. Quyền lực của Chủ tịch nước được quy định trong Hiến pháp năm 2013 và được thực hiện thông qua các chức năng và trách nhiệm sau đây:
Nguyên thủ quốc gia
- Đại diện Việt Nam trong quan hệ quốc tế, ký kết và phê chuẩn các hiệp ước quốc tế.
- Tiếp đón các nguyên thủ, đoàn ngoại giao, và tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.
- Ban hành lệnh ân xá và giảm án.
Người đứng đầu Nhà nước
- Chủ trì các phiên họp của Hội đồng Quốc phòng và An ninh.
- Ký các văn bản luật do Quốc hội thông qua.
- Bổ nhiệm và bãi nhiệm các chức vụ cao cấp, bao gồm Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
- Trao tặng huân chương, kỷ niệm chương và các danh hiệu khác.
- Ra lệnh tổng động viên khi đất nước lâm vào tình trạng chiến tranh.
Chức năng khác
- Là Tư lệnh tối cao các lực lượng vũ trang nhân dân.
- Chủ tịch Hội đồng thi đua – khen thưởng trung ương.
- Thành viên của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ứng cử và nhiệm kỳ
Chủ tịch nước được bầu bởi Quốc hội theo phương thức bỏ phiếu kín. Người ứng cử phải là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có uy tín, năng lực và đảm bảo các điều kiện do luật quy định. Nhiệm kỳ của Chủ tịch nước là 5 năm, có thể tái đắc cử một lần.
Vị Chủ tịch nước hiện tại
Vị Chủ tịch nước hiện tại của Việt Nam là ông Nguyễn Xuân Phúc. Ông được Quốc hội bầu vào ngày 5 tháng 4 năm 2021. Trước đó, ông giữ chức vụ Thủ tướng Chính phủ từ năm 2016 đến năm 2021.
Với cương vị là Chủ tịch nước, ông Nguyễn Xuân Phúc sẽ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ và chức năng được Hiến pháp và pháp luật giao phó. Ông sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nhà nước, đoàn thể xã hội và nhân dân để xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng.