Sau Cách mạng tháng Hai 1917, nước Nga rơi vào tình trạng chính phủ lâm thời song hành với các Xô viết, tạo nên tình trạng hai quyền lực. Mâu thuẫn về chính sách chiến tranh và cải cách xã hội khiến tình hình vô cùng phức tạp.
Tình hình nước Nga sau Cách mạng Dân chủ Tư sản lần thứ hai 02/1917
Sau Cách mạng tháng Hai năm 1917, đế quốc Nga sụp đổ và nước Nga bước vào giai đoạn lịch sử mới, được đánh dấu bằng sự tồn tại song song của Chính phủ lâm thời và các Xô viết. Tình trạng “hai quyền lực” này đã tạo nên một cục diện chính trị vô cùng phức tạp và đầy biến động.
Chính quyền lâm thời
Chính quyền lâm thời được thành lập gồm các thành viên từ Duma Quốc gia và thành phần chính là những người theo chủ nghĩa tự do. Chính quyền này chủ trương tiếp tục chiến tranh với Đức và Áo-Hung, đồng thời thực hiện một số cải cách dân chủ, như ban hành quyền tự do báo chí và lập hội, xóa bỏ chế độ nông nô, v.v.
Tuy nhiên, Chính phủ lâm thời gặp phải nhiều khó khăn, trong đó có:
- Chiến tranh kéo dài khiến tình hình kinh tế suy yếu, dân chúng thiếu thốn lương thực và nhiên liệu.
- Xung đột giữa Chính phủ lâm thời với các Xô viết ngày càng gay gắt.
- Đảng Bolshevik, do Vladimir Lenin lãnh đạo, ngày càng gia tăng ảnh hưởng và giành được nhiều sự ủng hộ trong quần chúng.
Các Xô viết
Các Xô viết là những hội đồng đại biểu công nhân, nông dân và binh lính. Họ ủng hộ hòa bình, cải cách ruộng đất và kiểm soát công nhân đối với nền kinh tế. Các Xô viết có ảnh hưởng lớn trong các thành phố lớn như Petrograd (sau đổi tên thành Leningrad) và Moscow.
Tình hình hai quyền lực dẫn đến sự xung đột liên tục giữa Chính phủ lâm thời và các Xô viết. Các Xô viết đòi Chính phủ lâm thời chuyển giao quyền lực cho họ, trong khi Chính phủ lâm thời cố gắng giải tán các Xô viết.
Cuộc khủng hoảng tháng Bảy
Cuộc khủng hoảng tháng Bảy năm 1917 là đỉnh điểm của cuộc đấu tranh giữa Chính phủ lâm thời và các Xô viết. Sau khi Chính phủ lâm thời tấn công một cuộc biểu tình của công nhân và binh lính, các Xô viết kêu gọi một cuộc tổng khởi nghĩa chống lại Chính phủ lâm thời. Cuộc khởi nghĩa thất bại và các nhà lãnh đạo Bolshevik, bao gồm cả Lenin, phải sống lưu vong.
Tầm quan trọng
Tình hình nước Nga sau Cách mạng Dân chủ Tư sản lần thứ hai 02/1917 có tầm quan trọng to lớn:
- Nó thể hiện sự bất ổn và bất mãn sâu sắc trong xã hội Nga.
- Nó tạo nên bối cảnh cho Cách mạng Tháng Mười năm 1917, khi Bolshevik lật đổ Chính phủ lâm thời và thành lập Nhà nước Xô Viết.
- Nó cho thấy sự đối đầu giữa các lực lượng xã hội khác nhau trong xã hội Nga, những lực lượng này sẽ tiếp tục định hình đất nước trong nhiều năm tới.