NTrang Lơng, tên thật là Lơng, sinh năm 1870 tại làng Bu par, dưới chân núi Drônh, thuộc khu vực suối Đăk nha, cao nguyên Mnông. Ông là tù trưởng làng Bu NTrang, nay là địa bàn xã Đắk Rtíh, huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông.
Nơi Chôn Nhau Cắt Rốn Của Tù Trưởng NTrang Lơng: Một Di Sản Về Văn Hóa Cao Nguyên
Nằm sâu trong dải đất Tây Nguyên hùng vĩ, tại vùng biên giới của tỉnh Đăk Nông, có một ngôi làng nhỏ mang tên Đắk Rtíh, nơi từng ghi dấu ấn lịch sử của một tù trưởng huyền thoại: NTrang Lơng.
Sinh ra vào năm 1870 tại làng Bu par, dưới chân ngọn núi Drônh, NTrang Lơng là hậu duệ của một dòng tộc Mnông danh giá. Ông sớm bộc lộ tài năng lãnh đạo và được bầu làm tù trưởng làng Bu NTrang, nơi sau này được đổi tên thành Đắk Rtíh để vinh danh ông.
Đắk Rtíh, quê hương của NTrang Lơng, là một vùng đất giàu truyền thống văn hóa. Những ngôi nhà dài truyền thống với mái tranh và tường đất nện vẫn còn được bảo tồn nguyên vẹn, kể câu chuyện về cuộc sống sinh hoạt giản dị của người Mnông xưa.
Những cánh rừng nguyên sinh bạt ngàn xung quanh làng là nơi cư ngụ của nhiều loài động vật quý hiếm, tạo nên một hệ sinh thái đa dạng. Suối Đăk Nha uốn lượn qua làng, cung cấp nguồn nước dồi dào và là nơi diễn ra các hoạt động sinh hoạt cộng đồng.
Tại trung tâm làng, du khách có thể chiêm ngưỡng ngôi nhà sàn cổ kính của NTrang Lơng, được xây dựng theo kiến trúc truyền thống của người Mnông. Ngôi nhà này là nơi ông họp bàn việc làng, tiếp đón khách quý và tổ chức các nghi lễ quan trọng.
Những hiện vật còn sót lại trong ngôi nhà, như bộ chiêng, ché rượu, gùi đan mây và trang phục thổ cẩm, mang đến cho du khách cái nhìn sâu sắc về lối sống và phong tục tập quán của người Mnông.
Đắk Rtíh không chỉ là nơi sinh sống của NTrang Lơng mà còn là nơi ông an nghỉ ngàn thu. Ngôi mộ của ông nằm trên một ngọn đồi nhỏ, nhìn xuống làng Đắk Rtíh và những cánh rừng rậm rạp.
Ngôi mộ được xây dựng theo phong cách truyền thống của người Mnông, với những tảng đá xếp chồng lên nhau tạo thành một hình chóp. Trên đỉnh mộ là một cây nêu cao ngất, tượng trưng cho linh hồn của NTrang Lơng đã về với đất trời.
Đắk Rtíh, quê hương của NTrang Lơng, là một điểm đến hấp dẫn đối với những du khách muốn tìm hiểu về văn hóa độc đáo của người Mnông. Từ những ngôi nhà dài cổ kính đến những cánh rừng nguyên sinh và ngôi mộ lịch sử của NTrang Lơng, Đắk Rtíh mang đến cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về một di sản văn hóa quý giá của vùng Tây Nguyên.