Gió mùa Tây Nam có nguồn gốc từ đâu?

Nguồn cơn của Gió Mùa Tây Nam: Một hành trình xuyên đại dương

Khi những cơn gió nóng như thiêu đốt quét qua những cánh đồng trơ trọi và những ngọn đồi khô cằn của miền Trung Việt Nam, chúng mang theo một lời nhắc nhở về nguồn gốc xa xôi của mình. Gió mùa Tây Nam, được người dân địa phương gọi trìu mến là “gió Lào”, nguồn gốc của nó bắt nguồn từ vùng biển ấm áp của Bắc Ấn Độ Dương.

Gió mùa bắt đầu hành trình của mình từ phía tây nam của Ấn Độ, thu thập hơi ẩm từ Biển Ả Rập trong quá trình di chuyển của mình. Khi gió đến gần bán đảo Ấn Độ, nó leo lên dãy núi Western Ghats sừng sững, buộc phải nhả ra lượng hơi ẩm dồi dào dưới dạng mưa. Tuy nhiên, hành trình của gió vẫn chưa kết thúc.

Sau khi vượt qua dãy núi, gió mùa Tây Nam tiến vào vùng đồng bằng Ấn Độ Gang. Tại đây, gió tiếp tục tích tụ hơi ẩm từ những con sông rộng lớn và đầm lầy. Tuy nhiên, trước khi gió có thể tiếp tục hành trình của mình đến Trung Bộ Việt Nam, nó phải vượt qua thử thách lớn cuối cùng: Dãy Trường Sơn hùng vĩ.

Khi gió mùa Tây Nam tràn qua dãy núi, nó bị buộc phải tăng độ cao. Thay đổi độ cao này dẫn đến sự giảm nhiệt độ đột ngột, gây ngưng tụ hơi nước và tạo ra mưa rào lớn trên sườn đón gió. Do đó, khi gió thổi xuống sườn khuất gió hướng về phía bờ biển Trung Bộ Việt Nam, nó trở nên khô và nóng hơn nhiều so với trước khi vượt dãy Trường Sơn.

Sự chênh lệch nhiệt độ và độ ẩm giữa sườn đón gió và sườn khuất gió của dãy Trường Sơn dẫn đến sự khác biệt đáng kể về thời tiết giữa các khu vực miền núi và đồng bằng ven biển ở miền Trung Việt Nam. Trong khi các vùng ven biển chịu ảnh hưởng của gió Lào nóng và khô, thì các vùng miền núi lại được hưởng mưa rào thường xuyên và thời tiết mát mẻ hơn.

Vào đầu mùa hè, khi gió mùa Tây Nam đạt cường độ mạnh nhất, sự chênh lệch thời tiết này trở nên đặc biệt rõ rệt. Gió Lào gây ra hạn hán dữ dội trên các đồng bằng ven biển, trong khi các vùng miền núi lại tràn ngập những cơn mưa nặng hạt. Đây chính là nguồn cơn của gió mùa Tây Nam, một hiện tượng thời tiết đặc biệt hình thành từ một hành trình dài xuyên đại dương và sự tương tác phức tạp của địa hình.