PCOS kháng insulin là gì?

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) kháng insulin: Bản chất và tầm quan trọng

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn nội tiết phổ biến ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp PCOS đều giống nhau. Một yếu tố then chốt, thường bị bỏ sót hoặc chưa được hiểu rõ, chính là kháng insulin. PCOS kháng insulin, hay nói cách khác, là tình trạng cơ thể không phản ứng hiệu quả với insulin – hormone giúp đưa đường từ máu vào tế bào để sử dụng làm năng lượng. Sự kháng insulin này không chỉ là một triệu chứng đi kèm mà còn đóng vai trò là động lực chính thúc đẩy sự phát triển và biểu hiện của PCOS.

Khác với quan niệm phổ biến chỉ tập trung vào người béo phì, kháng insulin trong PCOS xuất hiện ở cả phụ nữ béo phì và gầy. Tỷ lệ người béo phì mắc PCOS kháng insulin cao đáng kể, dao động từ 70% đến 95%. Điều đáng lưu ý là, một tỷ lệ không nhỏ phụ nữ gầy (30-75%) cũng gặp phải tình trạng này. Điều này nhấn mạnh rằng kháng insulin không đơn thuần là hậu quả của việc tích tụ mỡ thừa mà còn là một yếu tố phức tạp liên quan đến nhiều quá trình sinh lý khác.

Khi cơ thể kháng insulin, tuyến tụy phải làm việc vất vả hơn để sản xuất insulin nhằm bù đắp sự thiếu hiệu quả này. Kết quả là lượng insulin trong máu tăng cao (tăng insulin huyết). Lượng insulin dư thừa này gây ra một loạt vấn đề, góp phần vào các triệu chứng điển hình của PCOS như:

• Rối loạn kinh nguyệt: Insulin dư thừa ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và giải phóng hormone sinh dục nữ, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều, thậm chí vô kinh.
• Tăng sản androgen: Insulin cao kích thích buồng trứng sản xuất nhiều androgen (hormone nam), gây ra hiện tượng rậm lông, mụn trứng cá và rụng tóc kiểu nam.
• Khó thụ thai: Sự mất cân bằng hormone do kháng insulin gây ra ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng, làm giảm khả năng thụ thai.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính: Kháng insulin là yếu tố nguy cơ chính của bệnh tiểu đường type 2, bệnh tim mạch, và hội chứng chuyển hóa.

Hiểu rõ vai trò của kháng insulin trong PCOS là bước quan trọng để điều trị hiệu quả. Việc tập trung vào cải thiện độ nhạy insulin thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và đôi khi là sử dụng thuốc giúp kiểm soát đường huyết không chỉ làm giảm các triệu chứng PCOS mà còn giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm về lâu dài. Vì vậy, việc chẩn đoán và điều trị PCOS cần phải xem xét kỹ lưỡng yếu tố kháng insulin, đảm bảo một phương pháp tiếp cận toàn diện và hiệu quả nhất cho sức khỏe người bệnh.