Cây tắc và cây quất khác nhau như thế nào?

Mặc dù cùng thuộc họ cam chanh (Rutaceae), dễ bị nhầm lẫn bởi hình dáng quả tương tự và cùng được sử dụng phổ biến trong đời sống người Việt, nhưng cây tắc (miền Nam) và cây quất (miền Bắc) vẫn ẩn chứa những khác biệt thú vị, vượt qua ranh giới đơn thuần của tên gọi địa phương. Sự khác biệt này không chỉ nằm ở cái tên, mà còn thể hiện trong một số đặc điểm hình thái, hương vị, và thậm chí cả văn hoá sử dụng.

Về hình dáng, quả tắc thường nhỏ hơn, tròn hơn và có vỏ mỏng hơn so với quả quất. Vỏ tắc cũng thường có màu vàng tươi sáng hơn, thậm chí có phần xanh nhạt khi còn non, trong khi vỏ quất mang sắc vàng đậm hơn, đôi khi pha chút cam, đặc biệt là khi chín kỹ. Điều này tạo nên sự khác biệt dễ nhận thấy khi hai loại quả được đặt cạnh nhau. Hơn nữa, lớp vỏ của tắc thường dễ bóc hơn, lớp cùi trắng bên trong cũng mỏng hơn và ít xơ hơn so với quất.

Tuy sự khác biệt về hình thái không quá rõ rệt, nhưng hương vị lại là điểm nhấn tạo nên sự phân biệt rõ nét giữa hai loại quả này. Quả tắc sở hữu vị chua thanh hơn, thơm nhẹ và ít đắng hơn so với quất. Quất thường có vị chua gắt hơn, pha lẫn vị chát nhẹ và hương thơm đậm đà hơn, đặc biệt khi dùng làm mứt Tết. Chính vì sự khác biệt này mà tắc thường được dùng để làm nước giải khát, pha chế nước chấm hoặc làm gia vị trong các món ăn, trong khi quất được ưa chuộng hơn trong việc chế biến mứt Tết, tạo nên màu sắc và hương vị đặc trưng cho ngày Tết cổ truyền của người miền Bắc.

Cuối cùng, sự khác biệt còn nằm ở khía cạnh văn hoá. Tắc là một phần không thể thiếu trong đời sống ẩm thực miền Nam, thường xuyên xuất hiện trong các món ăn dân dã, từ gỏi cuốn đến các món cá kho. Trong khi đó, quất lại gắn liền với không khí Tết của miền Bắc, được trưng bày trong những mâm ngũ quả, biểu tượng cho sự sung túc và may mắn. Sự khác biệt này phản ánh sự đa dạng phong phú trong văn hoá ẩm thực và tập tục của hai miền đất nước.

Tóm lại, mặc dù cùng là một loài cây, cùng cho ra những trái quả nhỏ xinh với hương vị chua ngọt, nhưng sự khác biệt về hình thái, hương vị và văn hoá sử dụng đã tạo nên sự riêng biệt giữa cây tắc và cây quất, khiến chúng trở thành hai “biểu tượng” đặc trưng cho hai vùng miền khác nhau của Việt Nam.