Trầm cảm có những bệnh gì?

Trầm cảm không phải là một “bệnh” duy nhất, mà là một hội chứng với nhiều dạng biểu hiện khác nhau, mỗi dạng lại có những đặc điểm riêng. Nói cách khác, thay vì hỏi “Trầm cảm có những bệnh gì?”, chính xác hơn nên hỏi “Trầm cảm có những dạng nào?”. Sự đa dạng này khiến việc chẩn đoán và điều trị trở nên phức tạp hơn, đòi hỏi sự đánh giá toàn diện từ chuyên gia y tế.

Không có danh sách cụ thể liệt kê các “bệnh” liên quan đến trầm cảm, vì chính trầm cảm là một rối loạn tâm trạng lớn, có thể xuất hiện độc lập hoặc đồng thời với các vấn đề sức khỏe tâm thần khác. Tuy nhiên, ta có thể phân loại trầm cảm theo một số cách, dựa trên nguyên nhân, triệu chứng, hoặc mức độ nghiêm trọng:

1. Phân loại theo thời gian và mức độ:

• Trầm cảm nhẹ (Dysthymia): Đây là dạng trầm cảm kéo dài ít nhất hai năm, với các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn so với trầm cảm trầm trọng. Người bị trầm cảm nhẹ vẫn có thể hoạt động hàng ngày, nhưng luôn cảm thấy buồn chán, thiếu động lực và mất hứng thú với cuộc sống.
• Trầm cảm trung bình: Các triệu chứng nặng hơn so với trầm cảm nhẹ, ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong công việc, học tập và các mối quan hệ xã hội.
• Trầm cảm trầm trọng (Major Depressive Disorder – MDD): Đây là dạng trầm cảm nghiêm trọng nhất, với các triệu chứng xuất hiện liên tục và ảnh hưởng rất lớn đến khả năng hoạt động của người bệnh. Họ có thể mất đi ý chí sống, suy nghĩ tự tử. MDD có thể kèm theo các triệu chứng thể chất như mất ngủ, mệt mỏi, thay đổi cân nặng.
• Tập phim trầm cảm: Đây là giai đoạn trầm cảm xuất hiện đột ngột, kéo dài trong một thời gian nhất định rồi giảm bớt hoặc biến mất.

2. Phân loại theo nguyên nhân (mặc dù nguyên nhân thực sự thường phức tạp):

• Trầm cảm do sinh lý: Liên quan đến sự mất cân bằng hóa chất trong não bộ, di truyền hoặc do ảnh hưởng của các bệnh lý thể chất khác (ví dụ: rối loạn tuyến giáp).
• Trầm cảm do tâm lý: Được gây ra bởi các yếu tố tâm lý như stress kéo dài, chấn thương tâm lý, mất mát người thân, hoặc các vấn đề trong cuộc sống.
• Trầm cảm sau sinh: Xuất hiện ở phụ nữ sau khi sinh con, do sự thay đổi nội tiết tố đột ngột và các áp lực trong việc chăm sóc con cái.

3. Trầm cảm kèm theo các rối loạn khác:

Trầm cảm thường đi kèm với các rối loạn tâm thần khác như:

• Rối loạn lo âu: Cảm giác lo lắng, sợ hãi, bất an thường xuyên.
• Rối loạn lưỡng cực: Đặc trưng bởi sự thay đổi tâm trạng thất thường, từ trầm cảm đến hưng cảm.
• Rối loạn nhân cách: Ảnh hưởng đến cách người bệnh tương tác với người khác và thế giới xung quanh.
• Rối loạn ăn uống: Như chứng biếng ăn hoặc chứng ăn quá nhiều.

Quan trọng là phải nhấn mạnh rằng, việc tự chẩn đoán là không đủ. Nếu bạn hoặc người thân đang trải qua các triệu chứng của trầm cảm, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia y tế như bác sĩ tâm thần hoặc bác sĩ tâm lý. Họ sẽ giúp bạn xác định chính xác loại trầm cảm và lên kế hoạch điều trị phù hợp. Việc điều trị sớm và đúng cách sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh.