삼투성 이뇨제 원리?

thẩm thấu niệu là những chất tự do qua lọc cầu thận nhưng khó tái hấp thu ở ống thận. Những chất này làm tăng nồng độ thẩm thấu trong ống thận, ức chế quá trình tái hấp thu nước và thúc đẩy lợi tiểu. Ví dụ điển hình là mannitol, được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như giảm áp lực nội sọ.

Cơ chế hoạt động của thẩm thấu niệu

Khi thẩm thấu niệu được lọc qua cầu thận, chúng sẽ đi vào ống thận. Do chúng khó tái hấp thu, chúng sẽ tạo ra một gradient thẩm thấu giữa lòng ống và dịch kẽ. Điều này dẫn đến nước di chuyển thụ động từ dịch kẽ vào lòng ống theo cơ chế thẩm thấu.

Sự di chuyển nước này làm loãng nước tiểu sơ cấp, làm giảm nồng độ các chất được lọc qua cầu thận. Do đó, sự bài tiết của các chất này sẽ tăng lên cùng với lượng nước tiểu.

Phân loại thẩm thấu niệu

Thẩm thấu niệu được phân loại theo khả năng tái hấp thu của chúng ở các phần khác nhau của ống thận:

• Thẩm thấu niệu chỉ tái hấp thu ở ống gần (proximal convoluted tubule, PCT): Ví dụ như glucose, fructose, amino acid
• Thẩm thấu niệu tái hấp thu ở ống Henle và ống góp (collecting duct): Ví dụ như urea, kali
• Thẩm thấu niệu không tái hấp thu: Ví dụ như mannitol, isosorbide

Chỉ định sử dụng thẩm thấu niệu

Thẩm thấu niệu được sử dụng trong nhiều tình trạng lâm sàng, bao gồm:

• Giảm áp lực nội sọ: Mannitol được sử dụng để giảm áp lực bên trong hộp sọ trong trường hợp chấn thương đầu hoặc đột quỵ.
• Thúc đẩy lợi tiểu: Thẩm thấu niệu có thể được sử dụng để tăng lượng nước tiểu ở những bệnh nhân bị phù hoặc suy thận.
• Làm sạch độc tố: Một số thẩm thấu niệu có thể được sử dụng để loại bỏ các chất độc khỏi cơ thể, chẳng hạn như trong trường hợp ngộ độc ethylene glycol hoặc methanol.

Tác dụng phụ của thẩm thấu niệu

Mặc dù thẩm thấu niệu thường được dung nạp tốt, nhưng chúng có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:

• Mất nước và điện giải
• Tăng thể tích máu
• Suy tim
• Co giật (trong trường hợp sử dụng mannitol với liều cao)

Lưu ý khi sử dụng thẩm thấu niệu

Thẩm thấu niệu nên được sử dụng thận trọng ở những bệnh nhân bị suy tim, bệnh thận hoặc mất nước. Liều lượng và thời gian điều trị nên được bác sĩ quyết định dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

#삼투압이뇨제#신장기능#이뇨작용