Apa yang terjadi apabila kebutuhan gizi kurang atau berlebihan?

Bayangan Keseimbangan: Akibat Kekurangan dan Kelebihan Nutrien dalam Diet Kita

Kita sering mendengar tentang kepentingan pemakanan seimbang, tetapi apakah sebenarnya implikasinya jika keseimbangan ini terganggu? Sama ada kekurangan atau lebihan nutrien, kedua-duanya membawa padah yang boleh menjejaskan kesihatan fizikal dan mental kita, merentasi semua peringkat umur, dari kanak-kanak hinggalah warga emas. Mari kita kaji lebih mendalam impak kekurangan dan lebihan nutrien ini.

Kekurangan Nutrien: Bayangan Kekurangan

Kekurangan nutrien, seringkali dikaitkan dengan kemiskinan, kekurangan akses kepada makanan berkhasiat, atau amalan pemakanan yang tidak sihat, jauh lebih kompleks daripada sekadar penurunan berat badan. Walaupun penurunan berat badan yang ketara merupakan tanda amaran yang jelas, ia hanya sebahagian daripada gambaran yang lebih besar. Kekurangan nutrien kronik boleh mengakibatkan:

• Pertumbuhan dan Pembangunan Terbantut (khususnya kanak-kanak): Ketiadaan nutrien penting seperti zat besi, zink, dan protein boleh menjejaskan pertumbuhan fizikal dan perkembangan kognitif kanak-kanak. Mereka mungkin mengalami ketinggian yang rendah, perkembangan mental yang lambat, dan sistem imun yang lemah.

• Keletihan dan Kemurungan: Kekurangan vitamin B12, misalnya, boleh menyebabkan keletihan yang melampau, manakala kekurangan zat besi boleh mengakibatkan anemia dan seterusnya membawa kepada kemurungan dan keresahan. Tubuh kita memerlukan nutrien yang mencukupi untuk berfungsi dengan optimum, dan kekurangan ini akan langsung menjejaskan kesihatan mental.

• Masalah Kulit dan Rambut: Kekurangan vitamin A dan biotin boleh menyebabkan kulit kering, rambut gugur, dan kuku rapuh. Ini merupakan tanda-tanda luaran yang menunjukkan kekurangan nutrien dalaman.

• Sistem Imun yang Lemah: Nutrien seperti vitamin C dan zink memainkan peranan penting dalam fungsi sistem imun. Kekurangannya menjadikan individu lebih mudah terdedah kepada jangkitan.

• Osteoporosis (kekurangan kalsium dan vitamin D): Ini merupakan penyakit tulang yang menyebabkan tulang menjadi rapuh dan mudah patah.

Kelebihan Nutrien: Bayangan Kelebihan Berat

Sebaliknya, pengambilan nutrien yang berlebihan juga membawa padah yang serius. Dalam era makanan segera dan minuman manis yang berlemak tinggi, obesiti semakin menjadi isu kesihatan awam yang membimbangkan. Kelebihan kalori dan nutrien tertentu, seperti gula dan lemak tepu, boleh mengakibatkan:

• Obesiti: Ini merupakan punca utama pelbagai penyakit kronik seperti penyakit jantung, strok, kencing manis jenis 2, dan beberapa jenis kanser.

• Tekanan Darah Tinggi: Pengambilan natrium yang berlebihan boleh meningkatkan tekanan darah.

• Kolesterol Tinggi: Pengambilan lemak tepu dan trans yang berlebihan menyumbang kepada peningkatan kolesterol LDL (“kolesterol jahat”).

• Penyakit Jantung dan Strok: Gabungan obesiti, tekanan darah tinggi, dan kolesterol tinggi meningkatkan risiko penyakit jantung dan strok.

• Kecederaan Sendi: Berat badan berlebihan memberi tekanan tambahan pada sendi, meningkatkan risiko arthritis dan masalah sendi lain.

Kesimpulan: Keseimbangan Adalah Kunci

Kesimpulannya, sama ada kekurangan atau lebihan nutrien, kedua-duanya membawa impak negatif yang besar terhadap kesihatan kita. Mencapai keseimbangan nutrien melalui diet yang seimbang dan gaya hidup sihat merupakan kunci untuk mencapai kesihatan optimum sepanjang hayat. Mengambil makanan yang pelbagai, mengutamakan makanan semula jadi, dan berunding dengan pakar diet berdaftar boleh membantu kita mencapai matlamat ini. Ingatlah, badan kita adalah seperti sebuah mesin yang memerlukan bahan api yang betul untuk berfungsi dengan baik. Berikannya apa yang diperlukan, dan ia akan membalas dengan kesihatan dan kesejahteraan yang optimum.