Apakah reaksi gelap bisa terjadi di siang hari?

Reaksi Gelap: Bukan Hanya Gelap, Tetapi Siang Hari Pun Boleh!

Fotosintesis, proses ajaib yang menjana kehidupan di Bumi, seringkali dikaitkan dengan cahaya matahari. Kita diajar bahawa tumbuhan menggunakan cahaya matahari untuk menghasilkan makanan. Namun, realitinya lebih kompleks daripada itu. Proses fotosintesis sebenarnya terbahagi kepada dua peringkat utama: reaksi terang dan reaksi gelap. Walaupun namanya “reaksi gelap,” jangan tertipu! Ia sebenarnya boleh berlaku pada siang hari.

Kekeliruan sering timbul kerana nama “reaksi gelap”. Nama ini bukanlah merujuk kepada ketiadaan cahaya sepenuhnya, tetapi kepada ketidakbergantungan terhadap cahaya matahari secara langsung. Berbeza dengan reaksi terang yang memerlukan cahaya matahari untuk menghasilkan ATP dan NADPH, reaksi gelap pula menggunakan tenaga yang telah tersimpan daripada reaksi terang iaitu ATP dan NADPH ini untuk menukarkan karbon dioksida kepada glukosa, iaitu makanan untuk tumbuhan.

Jadi, bagaimana ia boleh berlaku pada siang hari? Jawapannya mudah: reaksi terang, yang berlaku dengan kehadiran cahaya matahari, menghasilkan ATP dan NADPH. Tenaga yang tersimpan dalam molekul-molekul ini kemudiannya digunakan oleh enzim-enzim dalam stroma kloroplas untuk menggerakkan reaksi gelap, yang menukarkan karbon dioksida daripada atmosfera kepada gula. Proses ini, yang dikenali sebagai kitaran Calvin, berlaku secara berterusan selagi terdapat bekalan ATP dan NADPH yang mencukupi daripada reaksi terang. Oleh itu, selagi terdapat cahaya matahari untuk memulakan reaksi terang, reaksi gelap akan terus beroperasi, walaupun ia tidak memerlukan cahaya matahari secara langsung.

Kesimpulannya, reaksi gelap dalam fotosintesis, meskipun dinamakan demikian, sebenarnya boleh dan kerap berlaku pada siang hari. Ia bergantung kepada hasil daripada reaksi terang yang berlaku di bawah cahaya matahari. Nama “reaksi gelap” hanyalah merujuk kepada ketidakbergantungannya terhadap cahaya matahari secara langsung, bukannya ketiadaan cahaya sepenuhnya. Memahami perbezaan halus ini penting untuk memahami sepenuhnya proses fotosintesis yang kompleks dan menakjubkan ini.