Apa arti faktor risiko?

Memahami Maksud Faktor Risiko dan Kepentingannya

Faktor risiko. Dua perkataan yang sering kita dengar, terutamanya dalam konteks kesihatan. Tetapi apakah sebenarnya yang dimaksudkan dengan faktor risiko? Secara ringkasnya, faktor risiko merujuk kepada sebarang ciri, keadaan, atau tabiat yang meningkatkan kebarangkalian seseorang individu untuk menghidap sesuatu penyakit atau mengalami masalah kesihatan tertentu. Ibarat domino, kehadiran faktor risiko ini boleh mencetuskan rantaian peristiwa yang akhirnya membawa kepada penyakit.

Faktor risiko ini boleh dibahagikan kepada beberapa kategori. Antaranya:

• Faktor Risiko Genetik/Keturunan: Ini merujuk kepada gen yang diwarisi daripada ibu bapa yang boleh meningkatkan risiko seseorang untuk menghidap penyakit tertentu. Contohnya, sejarah keluarga yang mempunyai kanser payudara boleh meningkatkan risiko seseorang wanita untuk menghidap kanser yang sama. Begitu juga dengan penyakit talasemia dan diabetes jenis 1 yang mempunyai kaitan genetik yang kuat.

• Faktor Risiko Gaya Hidup: Pilihan gaya hidup kita memainkan peranan penting dalam menentukan kesihatan kita. Tabiat merokok, pengambilan alkohol berlebihan, diet yang tidak seimbang, kurang bersenam, dan tekanan yang berpanjangan adalah antara contoh faktor risiko gaya hidup yang boleh menyumbang kepada pelbagai penyakit seperti penyakit jantung, strok, kanser, dan obesiti.

• Faktor Risiko Persekitaran: Pendedahan kepada bahan kimia berbahaya, pencemaran udara, dan radiasi juga boleh meningkatkan risiko seseorang untuk menghidap penyakit. Contohnya, pendedahan kepada asbestos boleh meningkatkan risiko kanser paru-paru. Begitu juga dengan pendedahan kepada asap rokok secara pasif.

• Faktor Risiko Demografi: Umur, jantina, dan etnik juga boleh mempengaruhi risiko seseorang terhadap penyakit tertentu. Sebagai contoh, risiko osteoporosis lebih tinggi pada wanita selepas menopaus. Manakala, sesetengah penyakit seperti anemia sel sabit lebih kerap berlaku dalam kalangan individu tertentu etnik.

• Faktor Risiko Kesihatan sedia ada: Mempunyai penyakit kronik seperti diabetes atau tekanan darah tinggi boleh meningkatkan risiko seseorang untuk menghidap komplikasi kesihatan yang lain. Contohnya, pesakit diabetes berisiko tinggi untuk mengalami masalah buah pinggang dan penyakit jantung.

Mengenal pasti faktor risiko adalah langkah penting dalam menjaga kesihatan. Dengan memahami faktor risiko yang kita hadapi, kita boleh mengambil langkah pencegahan yang sewajarnya untuk mengurangkan kebarangkalian jatuh sakit. Ini mungkin melibatkan perubahan gaya hidup seperti berhenti merokok, mengamalkan diet yang sihat, dan bersenam secara teratur, atau menjalani pemeriksaan kesihatan secara berkala untuk pengesanan awal penyakit. Ingat, mencegah lebih baik daripada mengubati. Berbincanglah dengan doktor anda untuk mengetahui faktor risiko anda dan langkah-langkah yang boleh diambil untuk melindungi kesihatan anda.