Co jest powodem niedoboru witaminy B12?

Ukryty wróg: Dlaczego brakuje nam witaminy B12?

Witamina B12, zwana kobalaminą, to mikroskładnik niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Odpowiada za produkcję czerwonych krwinek, wspiera układ nerwowy i bierze udział w syntezie DNA. Jej niedobór może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, dlatego warto zrozumieć, jakie czynniki przyczyniają się do jego wystąpienia. O ile oczywistym wydaje się niedostateczna podaż witaminy B12 w diecie, to przyczyny jej deficytu często leżą głębiej, ukazując złożoność procesów metabolicznych w naszym organizmie.

Oczywiście, diety ubogie w produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak mięso, ryby, jaja i nabiał, stanowią istotny czynnik ryzyka niedoboru witaminy B12, szczególnie u wegan i wegetarian. Jednak nawet osoby spożywające te produkty mogą zmagać się z jej deficytem. Dlaczego?

Kluczowym elementem w przyswajaniu witaminy B12 jest czynnik wewnętrzny (IF), glikoproteina produkowana przez komórki okładzinowe żołądka. IF wiąże się z witaminą B12, tworząc kompleks, który następnie jest wchłaniany w jelicie krętym. Zaburzenia w produkcji lub działaniu IF stanowią częstą, ale często nierozpoznaną przyczynę niedoboru kobalaminy.

Najbardziej znanym przykładem takiego zaburzenia jest niedokrwistość złośliwa (choroba Addisona-Biermera), choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje komórki produkujące IF, uniemożliwiając wchłanianie witaminy B12.

Innym, mniej oczywistym powodem deficytu witaminy B12, jest zaburzenie mikroflory jelitowej. Nieprawidłowy rozrost bakterii w jelicie cienkim, znany jako SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth), może prowadzić do “wyjadania” witaminy B12 przez bakterie, zanim zostanie ona wchłonięta przez organizm. Ten aspekt jest szczególnie istotny, ponieważ SIBO często pozostaje niezdiagnozowane, a jego objawy mogą być mylone z innymi dolegliwościami układu pokarmowego.

Dodatkowo, niektóre choroby przewodu pokarmowego, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy celiakia, mogą uszkadzać ściany jelita, zaburzając proces wchłaniania witaminy B12, nawet przy prawidłowej produkcji IF.

Podsumowując, niedobór witaminy B12 to problem o wielu twarzach, wynikający nie tylko z diety, ale również z złożonych procesów fizjologicznych i patologicznych. Dlatego ważna jest świadomość różnorodnych czynników ryzyka i konsultacja z lekarzem w przypadku podejrzanych objawów, takich jak osłabienie, zmęczenie, problemy z pamięcią czy mrowienie kończyn. Tylko właściwa diagnoza i leczenie pozwalają skutecznie zapobiegać poważnym konsekwencjom zdrowotnym związanym z deficytem tej ważnej witaminy.