Czy buduje się jeszcze kamienice?

Kamienica – powrót do korzeni? Nowe oblicze tradycji w polskiej architekturze.

Kamienica, symbol dawnego urbanizmu, kojarząca się z brukowanymi uliczkami i klimatycznymi podwórkami, powraca do łask. Choć nie w takiej skali, jak w okresie międzywojennym, budowa nowych kamienic stanowi coraz częściej spotykany element współczesnego krajobrazu miast. Czy jednak można mówić o renesansie tego typu zabudowy, czy raczej o umiejętnym wkomponowywaniu jej w istniejącą tkankę miejską?

Odpowiedź jest bardziej złożona niż proste “tak” lub “nie”. Masowa budowa nowych kamienic, na wzór tych z początku XX wieku, nie ma miejsca. Zamiast tego obserwujemy selektywne i przemyślane podejście. Nowe kamienice powstają przede wszystkim jako uzupełnienie istniejącej zabudowy, wypełniając luki w pierzejach i kwartałach, tworząc spójną, historyczną (lub jej imitującą) panoramę. Ten proces jest szczególnie widoczny w miastach starających się odtworzyć zniszczoną podczas wojen tkankę urbanistyczną.

Elbląg, Kołobrzeg, Stargard, Głogów – to tylko niektóre z miejscowości, gdzie realizowane są projekty rekonstrukcji historycznego charakteru miast, w ramach których powstają nowe kamienice. Nie są to jednak wierne kopie dawnych budowli. Projektanci, kierując się zasadami zrównoważonego rozwoju i nowoczesnymi standardami budowlanymi, łączą tradycyjny styl architektoniczny z funkcjonalnością i nowoczesnymi technologiami. Stosują materiały inspirowane historycznymi pierwowzorami, ale wykorzystują także nowoczesne rozwiązania, zapewniające lepszą izolację termiczną i akustyczną.

Kluczowym aspektem jest współgra zabudowy z otoczeniem. Nowe kamienice muszą harmonijnie wpisywać się w istniejącą strukturę urbanistyczną, nie zaburzać jej charakteru, a wręcz wzbogacać. To wymaga od architektów nie tylko znajomości historycznych stylów, ale również umiejętności interpretacji i adaptacji tych stylów do współczesnych potrzeb.

Podsumowując, budowa kamienic we współczesnej Polsce nie jest masowym zjawiskiem, ale świadomym procesem reintegracji tradycyjnego stylu architektonicznego z nowoczesnym podejściem do urbanistyki. To nie powrót do przeszłości, ale umiejętne wykorzystanie jej dziedzictwa w kreowaniu nowej, atrakcyjnej i spójnej przestrzeni miejskiej. A to czy ten trend się utrzyma, zależy od wielu czynników, w tym od popytu na tego typu zabudowę i strategii rozwoju miast.