Czy lekarz rodzinny może zlecić badanie witaminy D3?

Witamina D3: Samodzielna diagnoza czy konieczność wizyty u specjalisty?

Niedobór witaminy D to problem, który dotyka coraz szersze rzesze społeczeństwa. Szacuje się, że nawet 90% Polaków zmaga się z jego objawami, od zmęczenia i osłabienia, po problemy z układem kostnym i zwiększoną podatnością na infekcje. Wobec tak powszechnego problemu, naturalne jest pytanie: czy lekarz rodzinny może pomóc w diagnozie niedoboru witaminy D, zlecając badanie jej poziomu?

Odpowiedź niestety brzmi: nie w ramach ubezpieczenia NFZ. Choć lekarz rodzinny może podejrzewać niedobór witaminy D na podstawie objawów zgłaszanych przez pacjenta oraz historii medycznej, nie ma on możliwości wystawienia skierowania na badanie jej stężenia we krwi finansowane z publicznych środków. Ta sytuacja rodzi pewne nieporozumienia i frustrację wśród pacjentów, którzy często oczekują od lekarza pierwszego kontaktu kompleksowej opieki, w tym również diagnostyki w zakresie niedoborów witamin.

Dlaczego tak się dzieje? Oficjalnie nie ma jednoznacznych wytycznych Ministerstwa Zdrowia w tym zakresie, nakazujących powszechne badanie poziomu witaminy D u wszystkich pacjentów. Badanie to, choć stosunkowo niedrogie, generowałoby ogromne koszty dla systemu NFZ, gdyby miało być wykonywane rutynowo. W praktyce lekarze rodzinni zlecają badanie stężenia witaminy D najczęściej w uzasadnionych przypadkach, np. u osób z chorobami kości, zespołami malabsorpcji, lub u pacjentów z objawami silnie sugerującymi niedobór. W takich sytuacjach lekarz może rozważyć skierowanie na badanie, jednakże nie jest to regułą.

Co zatem zrobić, jeśli obawiamy się niedoboru witaminy D? Pozostaje wykonanie badania prywatnie. Koszt takiego badania waha się od 50 do nawet 250 zł, w zależności od laboratorium i rodzaju analizy. Przed podjęciem decyzji o wykonaniu badania warto porozmawiać z lekarzem rodzinnym, który może ocenić, czy istnieją wskazania do jego wykonania oraz doradzić, jakie badanie będzie najbardziej odpowiednie w danym przypadku. Samodzielne suplementowanie witaminy D bez konsultacji lekarskiej i zbadania poziomu witaminy we krwi może być nieskuteczne, a nawet szkodliwe.

Podsumowując, choć problem niedoboru witaminy D jest powszechny, dostęp do diagnostyki w ramach NFZ jest ograniczony. Pacjenci muszą liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów badania prywatnie. Kluczowa jest jednak konsultacja z lekarzem rodzinnym, który pomoże ocenić potrzebę wykonania badania i doradzi w kwestii dalszego postępowania. Pamiętajmy, że profilaktyka i odpowiednia diagnoza są podstawą zdrowego stylu życia.