Czy pożyczkę od rodziny trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego?

Pożyczka od rodziny – kiedy trzeba powiadomić skarbówkę i jak uniknąć pułapek?

Pożyczanie pieniędzy od rodziny to częsta praktyka, pozwalająca uniknąć formalności bankowych i wysokich odsetek. Jednak bliskie relacje nie zwalniają z obowiązku poinformowania Urzędu Skarbowego o transakcji, jeśli jej wartość przekroczy określony limit. Wiele osób błędnie zakłada, że pożyczki w gronie rodzinnym są całkowicie zwolnione z opodatkowania, co może prowadzić do przykrych konsekwencji.

Od 2024 roku limit pożyczki od rodziny, która nie wymaga zgłoszenia do Urzędu Skarbowego, wynosi 9635 zł. Każda kwota powyżej tego progu musi zostać zgłoszona poprzez złożenie deklaracji PCC-3 w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy pożyczki. Warto podkreślić, że datą zawarcia umowy jest dzień, w którym obie strony wyraziły zgodę na jej warunki, nawet jeśli faktyczne przekazanie pieniędzy nastąpiło później.

Dlaczego termin 14 dni jest tak istotny? Złożenie deklaracji w terminie umożliwia skorzystanie z preferencyjnej stawki podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), która w przypadku pożyczek od rodziny wynosi zaledwie 0,5% od nadwyżki ponad kwotę wolną. Spóźnienie, nawet o jeden dzień, skutkuje utratą prawa do preferencyjnej stawki i koniecznością zapłaty 2% podatku od całej pożyczonej kwoty, a nie tylko od nadwyżki.

Co zrobić, aby uniknąć problemów?

• Spisać umowę pożyczki: Choć w przypadku rodziny może wydawać się to zbędne, pisemna umowa jest kluczowa. Dokumentuje ona warunki pożyczki, chroni obie strony i stanowi dowód dla Urzędu Skarbowego. W umowie należy jasno określić kwotę pożyczki, termin spłaty, ewentualne oprocentowanie oraz dane stron.
• Pilnować terminu zgłoszenia: Po zawarciu umowy należy bezzwłocznie wypełnić i złożyć deklarację PCC-3. Można to zrobić online, za pośrednictwem platformy e-Deklaracje, lub tradycyjnie, w urzędzie skarbowym.
• Zachować dowód wpłaty podatku: Potwierdzenie wniesienia opłaty PCC jest istotnym dokumentem, który warto przechowywać wraz z umową pożyczki.

Podsumowując: Pożyczka od rodziny, choć oparta na zaufaniu, wymaga dopełnienia formalności podatkowych. Przekroczenie limitu 9635 zł zobowiązuje do zgłoszenia pożyczki do Urzędu Skarbowego w ciągu 14 dni. Dbając o terminowe złożenie deklaracji PCC-3, unikniemy nieprzyjemnych konsekwencji finansowych i zapewnimy sobie spokój. Pamiętajmy, że nieznajomość prawa nie zwalnia z jego przestrzegania.