Od czego robi mi się słabo?

Zawroty głowy i osłabienie – kiedy bić na alarm?

Osłabienie, uczucie braku sił, zawroty głowy – te dolegliwości mogą być na tyle subtelne, że często je bagatelizujemy, zganiając na zmęczenie czy stres. Prawda jest jednak taka, że za pozornie błahym osłabieniem może kryć się szereg poważnych problemów zdrowotnych. O ile sporadyczne epizody osłabienia po intensywnym wysiłku czy nieprzespanej nocy są zrozumiałe, o tyle regularnie powracające i nasilające się dolegliwości powinny być sygnałem do wizyty u lekarza.

W powszechnej świadomości osłabienie często łączone jest z anemią, chorobami serca czy tarczycy. Rzeczywiście, te schorzenia mogą dawać taki objaw. Należy jednak pamiętać, że lista potencjalnych przyczyn jest znacznie dłuższa i obejmuje również m.in.:

• Zaburzenia metaboliczne: np. cukrzyca, niedobór witamin i minerałów (zwłaszcza witaminy D, B12, żelaza, magnezu i potasu). Nieprawidłowa dieta, restrykcyjne diety odchudzające czy zaburzenia wchłaniania mogą prowadzić do niedoborów, manifestujących się m.in. osłabieniem, zawrotami głowy, a nawet omdleniami.
• Infekcje: zarówno te wirusowe (np. grypa, COVID-19), jak i bakteryjne. Osłabienie jest wówczas naturalną reakcją organizmu, który walczy z patogenem. Długotrwałe osłabienie po przebytej infekcji, tzw. zespół postinfekcyjny, również wymaga konsultacji lekarskiej.
• Problemy neurologiczne: np. migrena, stwardnienie rozsiane, udar mózgu. W tych przypadkach osłabienie może towarzyszyć innym objawom neurologicznym, takim jak zaburzenia widzenia, mowy czy czucia.
• Choroby autoimmunologiczne: np. toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów. Organizm atakując własne tkanki, zużywa dużo energii, co może prowadzić do chronicznego zmęczenia i osłabienia.
• Problemy z ciśnieniem krwi: zarówno nadciśnienie, jak i niedociśnienie mogą powodować zawroty głowy i osłabienie, szczególnie przy gwałtownych zmianach pozycji ciała. Niskie ciśnienie krwi często spotykane jest u młodych osób, a jego przyczyną może być odwodnienie.
• Zaburzenia lękowe i depresja: choć często pomijane, problemy natury psychicznej mogą mieć silny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, manifestując się m.in. chronicznym zmęczeniem, osłabieniem i apatią.

Kluczowe znaczenie w diagnostyce ma dokładne opisanie lekarzowi charakteru osłabienia (np. nagłe, stopniowe, stałe, napadowe), towarzyszących objawów (np. bóle głowy, nudności, kołatanie serca, duszności) oraz okoliczności, w jakich się pojawia. Samo osłabienie to objaw niespecyficzny, który może wskazywać na wiele różnych schorzeń. Dlatego nie należy go lekceważyć i zwłaszcza w przypadku utrzymujących się dolegliwości, należy zasięgnąć porady lekarza, który zleci odpowiednie badania i postawi diagnozę.