Kiedy pracodawca może zadać numer PESEL?

Czy pracodawca może żądać numeru PESEL? Demistyfikacja prawa do prywatności.

W dobie rosnącej świadomości o ochronie danych osobowych, pytanie o prawo pracodawcy do żądania numeru PESEL staje się coraz bardziej palące. Wielu kandydatów do pracy, a nawet obecnych pracowników, czuje się niepewnie, stając przed dylematem udostępnienia tej wrażliwej informacji. Niestety, powszechnie panuje przekonanie, że pracodawca ma prawo wymagać PESEL-u, co jest mitem. Rozprawmy się z tą nieścisłością i wyjaśnijmy, kiedy pracodawca faktycznie może poprosić o ten numer.

Prawda jest taka, że pracodawca nie ma prawa żądać numeru PESEL. Podstawą prawną do przetwarzania danych osobowych, w tym PESEL-u, jest zgoda osoby, której dane dotyczą. Oznacza to, że kandydat do pracy lub pracownik musi dobrowolnie i świadomie zgodzić się na przekazanie swojego numeru PESEL. Sam fakt aplikowania na dane stanowisko czy trwający stosunek pracy nie stanowi podstawy do żądania ani przetwarzania PESEL-u.

Złożenie CV, listu motywacyjnego czy udział w rozmowie kwalifikacyjnej nie implikuje automatycznej zgody na udostępnienie numeru PESEL. Pracodawca nie może uzależniać zatrudnienia od podania tego numeru. Naciskanie, sugerowanie negatywnych konsekwencji odmowy lub inne formy wywierania presji są niedopuszczalne i stanowią naruszenie prawa do ochrony danych osobowych.

Warto pamiętać, że zgoda na przetwarzanie danych osobowych, w tym PESEL-u, musi być świadoma. Kandydat lub pracownik powinien być poinformowany o celu, zakresie i sposobie przetwarzania tych danych. Powinien również wiedzieć, komu te dane będą udostępniane i jakie prawa mu przysługują w związku z ich przetwarzaniem (np. prawo do wglądu, sprostowania, usunięcia).

W praktyce, pracodawca może potrzebować numeru PESEL w określonych sytuacjach, np. do rozliczeń z ZUS czy Urzędem Skarbowym. Jednakże, powinien on pozyskać ten numer po nawiązaniu stosunku pracy i za wyraźną zgodą pracownika, jasno określając cel, dla którego go potrzebuje.

Podsumowując, pamiętajmy, że kontrola nad naszymi danymi osobowymi należy do nas. Nie dajmy się zwieść presji i mitom. Bądźmy świadomi swoich praw i chrońmy swoją prywatność. W razie wątpliwości, warto skonsultować się z Inspektorem Ochrony Danych Osobowych lub Urzędem Ochrony Danych Osobowych.