Czy tempomat hamuje silnikiem?

Czy tempomat hamuje silnikiem? Rozprawiamy się z mitem i faktami

Tempomat, ten komfortowy dodatek w nowoczesnych samochodach, jest często otoczony aurą tajemniczości. Utrzymuje on bowiem zadaną prędkość, niemal magicznie reagując na zmiany terenu. Jedno z najczęściej zadawanych pytań brzmi: czy w takim razie tempomat hamuje silnikiem? Odpowiedź nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać i zależy od wielu czynników.

Podstawy działania tempomatu

Zacznijmy od fundamentów. Tempomat działa na zasadzie regulacji przepustnicy (elektronicznie w nowszych autach), utrzymując obroty silnika na poziomie, który odpowiada zadanej prędkości. Kiedy samochód jedzie po płaskim terenie, tempomat utrzymuje stałe otwarcie przepustnicy, dostarczając odpowiednią ilość paliwa do silnika.

Tempomat a jazda pod górę i z góry

To właśnie jazda po wzniesieniach i spadkach budzi najwięcej pytań.

• Jazda pod górę: Gdy samochód zaczyna wjeżdżać pod górę, prędkość naturalnie zaczyna spadać. Tempomat reaguje na to, zwiększając otwarcie przepustnicy. To powoduje, że silnik pracuje ciężej, dostarcza więcej mocy i w efekcie utrzymuje zadaną prędkość.

• Jazda z góry: Tutaj sytuacja staje się bardziej złożona. Samochód, zjeżdżając z góry, naturalnie nabiera prędkości. Zadaniem tempomatu jest w tym przypadku ograniczenie tej prędkości. I tu pojawiają się różne scenariusze:

  • Scenariusz 1: Odjęcie gazu. Najprostsza metoda, stosowana w większości samochodów, to po prostu zamknięcie przepustnicy. Silnik zaczyna pracować “na biegu jałowym”, a opór toczenia i opór powietrza w pewnym stopniu ograniczają wzrost prędkości. W wielu przypadkach to wystarcza do utrzymania zadanej prędkości na niewielkich spadkach.

  • Scenariusz 2: Hamowanie silnikiem – ograniczone. W niektórych sytuacjach, zwłaszcza na bardziej stromych zjazdach, samo odjęcie gazu może okazać się niewystarczające. Wtedy tempomat może, ale nie musi, wykorzystać hamowanie silnikiem. Dzieje się tak poprzez:

    • Redukcję biegu (w skrzyni automatycznej): Tempomat może zredukować bieg na niższy, zwiększając obroty silnika i tym samym wykorzystując go do hamowania. To rozwiązanie jest efektywne, ale nie każdy samochód z tempomatem oferuje taką funkcjonalność.
    • Kontrolowane zmniejszanie dawki paliwa: Tempomat może delikatnie przymykać przepustnicę i jednocześnie dobierać dawkę paliwa tak, aby utrzymać zadane obroty i prędkość.

  • Scenariusz 3: Hamowanie zasadnicze (rzadkie). W ekstremalnych przypadkach, np. na bardzo stromych zjazdach, tempomat może włączyć system kontroli stabilności (ESP) lub system ABS, aby delikatnie przyhamować koła. Jest to jednak rozwiązanie awaryjne, stosowane rzadko, ponieważ powoduje szybsze zużycie klocków hamulcowych i może być odczuwalne dla kierowcy.

Wniosek: To zależy!

Podsumowując, tempomat może hamować silnikiem, ale nie zawsze tak się dzieje. Często ogranicza się do odjęcia gazu. Bardziej zaawansowane systemy mogą zredukować bieg lub delikatnie regulować dawkę paliwa. W ekstremalnych sytuacjach, tempomat może użyć hamulców zasadniczych.

Dlaczego warto o tym wiedzieć?

• Bezpieczeństwo: Znajomość działania tempomatu pozwala na świadome korzystanie z niego i przewidywanie reakcji samochodu w różnych sytuacjach.
• Ekonomia: Unikanie gwałtownych hamowań przyczynia się do oszczędności paliwa i mniejszego zużycia klocków hamulcowych.
• Komfort: Płynna jazda, dostosowana do warunków drogowych, zwiększa komfort podróżowania.

Pamiętajmy, że tempomat jest tylko asystentem kierowcy. Zawsze należy zachować czujność i być gotowym do przejęcia kontroli nad pojazdem, zwłaszcza w trudnych warunkach drogowych!