Dlaczego katar nasila się w nocy?

Nocny koszmar zatkanego nosa: Dlaczego katar nasila się po zmroku?

Katar to uciążliwa dolegliwość, która potrafi skutecznie popsuć sen. Wiele osób zauważa, że objawy kataru, w tym zatkany nos, znacząco nasilają się w nocy. Dlaczego tak się dzieje? Choć powszechne przekonanie mówi o “spływaniu wydzieliny”, głównym powodem jest mechanizm fizjologiczny związany z pozycją ciała i krążeniem krwi.

Kluczem do zrozumienia tego zjawiska jest grawitacja i jej wpływ na przepływ krwi w obrębie nosa i zatok. W pozycji leżącej, krew łatwiej gromadzi się w obniżonych częściach ciała, w tym w błonie śluzowej nosa i zatok przynosowych. To zwiększone ukrwienie prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych. W efekcie błona śluzowa puchnie, stając się bardziej obrzęknięta i tym samym blokując drogi oddechowe.

Wyobraźmy sobie to jak z oponką samochodową – jeśli napompujemy ją zbyt mocno, staje się twardsza i bardziej napięta. Podobnie, nadwmiar krwi w błonie śluzowej nosa powoduje jej obrzęk, a ten z kolei utrudnia przepływ powietrza, wywołując uczucie zatkanego nosa, znacznie silniejsze niż w pozycji siedzącej lub stojącej.

Dodatkowo, w nocy wydzielina z nosa, zamiast swobodnie spływać do gardła (jak dzieje się w pozycji pionowej), gromadzi się w tylnej części nosogardła, potęgując wrażenie zatkania. To nie jest jednak główny powód nasilania się objawów, a raczej czynnik dodatkowo pogarszający sytuację.

Podsumowując, nasilenie objawów kataru w nocy wynika przede wszystkim z mechanizmu fizjologicznego związanego z pozycją ciała i zwiększonym ukrwieniem błony śluzowej nosa i zatok w pozycji leżącej. Zrozumienie tego mechanizmu pozwala lepiej radzić sobie z problemem, np. poprzez podnoszenie głowy podczas snu za pomocą dodatkowej poduszki, co minimalizuje zaleganie krwi w tych okolicach i redukuje obrzęk. W cięższych przypadkach warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże w doborze odpowiedniego leczenia.