ลากิจสามารถลาอะไรได้บ้าง

ลากิจ: มากกว่าแค่ธุระส่วนตัว เจาะลึกสิทธิและขอบเขตการลาที่คนทำงานควรรู้

การทำงานในโลกปัจจุบันไม่ได้จำกัดอยู่แค่การปฏิบัติงานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายเท่านั้น หลายครั้งชีวิตส่วนตัวก็เข้ามาแทรกแซงและต้องการเวลาในการจัดการ การลาประเภทหนึ่งที่เข้ามาตอบโจทย์ความต้องการนี้คือ “ลากิจ” แต่ลากิจคืออะไร? สามารถลาเพื่อทำอะไรได้บ้าง? และสิทธิของลูกจ้างในการลากิจมีมากน้อยแค่ไหน? บทความนี้จะเจาะลึกประเด็นเหล่านี้ เพื่อให้คุณเข้าใจและใช้สิทธิในการลากิจได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม

ลากิจ: ภารกิจเร่งด่วนที่ต้องจัดการ

ลากิจ (Personal Leave) คือ การลาเพื่อจัดการธุระส่วนตัวหรือภารกิจที่จำเป็นเร่งด่วน ซึ่งไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้และต้องดำเนินการในช่วงเวลาทำงานปกติ ลากิจแตกต่างจากการลาพักร้อนที่เน้นการพักผ่อนหย่อนใจ และแตกต่างจากลาป่วยที่เน้นการรักษาอาการเจ็บป่วย ลากิจมักเกี่ยวข้องกับการจัดการเรื่องส่วนตัวที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันและจำเป็นต้องได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน

ลากิจลาอะไรได้บ้าง? ตัวอย่างภารกิจส่วนตัวที่เข้าข่ายลากิจ

ขอบเขตของการลากิจนั้นกว้างขวางและขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของนายจ้างเป็นสำคัญ อย่างไรก็ตาม ตัวอย่างภารกิจส่วนตัวที่มักได้รับการพิจารณาให้ลากิจได้ มีดังนี้:

• ติดต่อหน่วยงานราชการ: การทำธุรกรรมกับหน่วยงานราชการ เช่น การทำบัตรประชาชน, การต่อใบขับขี่, การติดต่อเรื่องที่ดิน, หรือการดำเนินการเกี่ยวกับทะเบียนราษฎร์
• จัดการเรื่องครอบครัวเร่งด่วน: การไปร่วมงานศพของญาติสนิท, การดูแลบุตรที่ป่วยกะทันหัน, การเข้าร่วมพิธีสำคัญของครอบครัว, หรือการจัดการปัญหาฉุกเฉินที่บ้าน
• เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาหรือประเพณี: การเข้าร่วมพิธีกรรมทางศาสนาที่สำคัญ, การทำบุญครั้งใหญ่, หรือการเข้าร่วมประเพณีท้องถิ่นที่สืบทอดกันมา
• พบแพทย์ (ที่ไม่ใช่การเจ็บป่วยส่วนตัว): การพาบุตรหลานไปพบแพทย์, การดูแลผู้สูงอายุในครอบครัวที่ต้องไปโรงพยาบาล, หรือการเข้ารับการตรวจสุขภาพตามนัดหมายที่หลีกเลี่ยงไม่ได้
• จัดการเรื่องการเงิน: การติดต่อธนาคารเพื่อทำธุรกรรมสำคัญ, การจัดการเรื่องการกู้ยืม, หรือการดำเนินการเกี่ยวกับประกันชีวิต
• เรื่องส่วนตัวอื่นๆ: การขึ้นศาลตามหมายเรียก, การไปให้ปากคำในฐานะพยาน, หรือการจัดการปัญหาที่อยู่อาศัยเร่งด่วน

สิทธิในการลากิจ: สิ่งที่ลูกจ้างควรรู้

กฎหมายแรงงานของไทยกำหนดให้ลูกจ้างมีสิทธิในการลากิจเพื่อจัดการธุระส่วนตัวที่จำเป็น โดยมีรายละเอียดดังนี้:

• กฎหมายคุ้มครองแรงงาน: พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 34 กำหนดให้ลูกจ้างมีสิทธิลาเพื่อกิจธุระอันจำเป็นได้ตามข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของนายจ้างแต่ละแห่ง
• ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน: นายจ้างต้องกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการลากิจไว้ในข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ซึ่งรวมถึงจำนวนวันลาที่อนุญาต, เงื่อนไขในการลา, และวิธีการแจ้งลา
• ค่าจ้างในวันลากิจ: โดยทั่วไป การลากิจอาจเป็นการลาที่ได้รับค่าจ้างหรือไม่ได้รับค่าจ้าง ขึ้นอยู่กับข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของแต่ละบริษัท ดังนั้นลูกจ้างควรตรวจสอบรายละเอียดในข้อบังคับให้ชัดเจน
• การแจ้งลา: ลูกจ้างควรแจ้งลากิจล่วงหน้าตามขั้นตอนที่กำหนดไว้ในข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน โดยระบุเหตุผลและความจำเป็นในการลาอย่างชัดเจน
• ดุลยพินิจของนายจ้าง: การอนุมัติการลากิจเป็นอำนาจของนายจ้าง ซึ่งจะพิจารณาจากความจำเป็นของลูกจ้าง, ผลกระทบต่อการทำงาน, และนโยบายของบริษัท

ข้อควรปฏิบัติเมื่อต้องการลากิจ

• ตรวจสอบข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน: ศึกษาข้อบังคับของบริษัทเกี่ยวกับสิทธิและเงื่อนไขในการลากิจให้เข้าใจ
• วางแผนล่วงหน้า: หากทราบภารกิจที่ต้องทำล่วงหน้า ควรวางแผนและแจ้งลากิจล่วงหน้าให้เร็วที่สุด เพื่อให้นายจ้างมีเวลาพิจารณาและจัดสรรงาน
• แจ้งเหตุผลอย่างชัดเจน: ระบุเหตุผลและความจำเป็นในการลากิจอย่างละเอียด เพื่อให้การพิจารณาเป็นไปอย่างราบรื่น
• ส่งมอบงาน: ก่อนลา ควรส่งมอบงานที่รับผิดชอบให้เพื่อนร่วมงาน หรือจัดการงานให้เรียบร้อยเท่าที่จะทำได้ เพื่อลดผลกระทบต่อการทำงาน
• เคารพการตัดสินใจของนายจ้าง: หากนายจ้างไม่อนุมัติการลากิจ ควรเคารพการตัดสินใจและพยายามหาทางออกอื่น

สรุป

ลากิจเป็นสิทธิที่ลูกจ้างพึงมีในการจัดการภารกิจส่วนตัวที่จำเป็นเร่งด่วน การเข้าใจสิทธิและเงื่อนไขในการลากิจอย่างถูกต้อง จะช่วยให้ลูกจ้างสามารถใช้สิทธินี้ได้อย่างเหมาะสมและรักษาสมดุลระหว่างชีวิตการทำงานและชีวิตส่วนตัวได้อย่างลงตัว อย่าลืมตรวจสอบข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานของบริษัทของคุณ และแจ้งลากิจอย่างถูกต้องตามขั้นตอน เพื่อให้การลากิจเป็นไปอย่างราบรื่นและไม่ส่งผลกระทบต่อการทำงานโดยรวม