อายุ 18 ปีบริบูรณ์เป็นผู้เยาว์ไหม

อายุ 18 ปีบริบูรณ์…ผู้เยาว์หรือไม่? ความคลุมเครือทางกฎหมายที่ควรทำความเข้าใจ

คำถามที่ว่า “อายุ 18 ปีบริบูรณ์เป็นผู้เยาว์หรือไม่” ในสังคมไทยนั้น ไม่ใช่คำตอบง่ายๆแบบใช่หรือไม่ใช่ เนื่องจากกฎหมายไทยไม่ได้กำหนดอายุผู้เยาว์ไว้อย่างตายตัวเพียงอายุเดียว แต่กลับมีความแตกต่างกันไปตามประเภทของกฎหมายที่เกี่ยวข้อง สร้างความสับสนและความคลุมเครือให้กับประชาชนจำนวนไม่น้อย

ความเข้าใจผิดที่พบได้บ่อย คือการนำเอาหลักเกณฑ์สากลหรือมาตรฐานสากลที่กำหนดอายุผู้ใหญ่ไว้ที่ 18 ปี มาใช้กับกฎหมายไทยโดยตรง ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้องทั้งหมด แม้ว่าในบางด้าน อายุ 18 ปี จะถือเป็นเกณฑ์สำคัญ เช่น การมีสิทธิเลือกตั้ง การรับผิดชอบทางอาญาบางประเภท แต่ก็ไม่ใช่ทุกกรณี

ในหลายๆ มาตราของกฎหมายไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกฎหมายที่เกี่ยวกับความคุ้มครองเด็กและเยาวชน อายุ 20 ปีบริบูรณ์ ถือเป็นเกณฑ์สำคัญที่บ่งชี้ถึงการพ้นสถานะผู้เยาว์ หมายความว่าบุคคลที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี จะได้รับการคุ้มครองและสิทธิพิเศษต่างๆ ตามกฎหมาย เช่น การปฏิบัติต่อเด็กและเยาวชน การกระทำความผิดทางอาญาที่อาจได้รับการพิจารณาพิเศษ หรือแม้กระทั่งการอนุญาตให้กระทำการบางอย่างที่ต้องได้รับความยินยอมจากผู้ปกครอง

อย่างไรก็ตาม มีข้อยกเว้นอยู่บ้าง ตัวอย่างที่ชัดเจนคือเรื่องการสมรส ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บุคคลอายุต่ำกว่า 20 ปี สามารถสมรสได้ แต่ต้องได้รับอนุญาตจากศาล และต้องมีเหตุผลสมควร ในกรณีเช่นนี้ อายุ 17 ปีบริบูรณ์ขึ้นไปก็อาจพ้นสถานะผู้เยาว์ได้ในแง่ของการสมรส แต่ก็ไม่ใช่ในทุกแง่มุมของกฎหมาย เช่น ยังคงต้องอยู่ภายใต้การปกครองดูแลของบิดามารดาหรือผู้ปกครองในด้านอื่นๆ

ดังนั้น การระบุว่าอายุ 18 ปีบริบูรณ์เป็นผู้เยาว์หรือไม่ จึงขึ้นอยู่กับบริบทของกฎหมายแต่ละฉบับ การตีความอย่างถูกต้อง จำเป็นต้องศึกษาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องอย่างละเอียด และควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางกฎหมาย เพื่อให้ได้คำตอบที่ถูกต้อง แม่นยำ และสอดคล้องกับสถานการณ์เฉพาะหน้า การพึ่งพาความเข้าใจที่คลุมเครือหรือการตีความโดยไม่รอบคอบ อาจนำไปสู่ความผิดพลาดและผลกระทบทางกฎหมายที่ไม่พึงประสงค์ได้

สรุปได้ว่า อายุ 18 ปีบริบูรณ์ ไม่ได้เป็นตัวกำหนดสถานะผู้เยาว์ในทุกกรณีของกฎหมายไทย การทำความเข้าใจอย่างลึกซึ้งถึงรายละเอียดและบริบทของกฎหมายแต่ละฉบับ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อปกป้องสิทธิและปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย