ยามห้า คือกี่โมง

ยามห้า คือกี่โมง? การเข้าใจระบบเวลาจีนโบราณ

ระบบเวลาจีนโบราณแตกต่างจากระบบเวลาที่ใช้กันทั่วไปในปัจจุบัน แทนที่จะแบ่งวันเป็น 24 ชั่วโมง ระบบนี้ใช้ 12 ชั่วโมงในการวัดช่วงเวลาระหว่างเที่ยงคืนถึงเที่ยงคืน แต่ละชั่วโมงเหล่านี้เรียกว่า “ชั่วโมงจีน” และแบ่งย่อยออกเป็น 8 “เค่อ” (kè) ซึ่งเท่ากับ 15 นาที

คำถามสำคัญคือ “ยามห้า” หมายถึงช่วงเวลาใด เพื่อทำความเข้าใจ เราต้องเข้าใจระบบทั้งระบบก่อน

ระบบเวลาจีนโบราณกำหนดให้ “子時” (zǐ shí) เป็นชั่วโมงแรกของวัน เริ่มต้นตั้งแต่เที่ยงคืนถึงตีหนึ่ง ตามมาด้วย “丑時” (chǒu shí), “寅時” (yín shí), และอื่นๆ จนถึง “亥時” (hài shí) ซึ่งสิ้นสุดเวลาในช่วงเที่ยงคืน การจัดลำดับนี้มักเกี่ยวข้องกับการทำงานของจักรราศีและสัตว์ในระบบ 12 ราศีของจีน

เพื่อหาคำตอบว่า “ยามห้า” คือกี่โมงในระบบเวลาปัจจุบัน เราต้องแปล “ยามห้า” ในภาษาจีนโบราณ “ยาม” ที่นี่หมายถึง “ชั่วโมงจีน” โดยตรง โดยยามแรกคือ子時 และยามที่ห้าคือ 午時 (wǔ shí)

ดังนั้น ยามห้าจึงสอดคล้องกับช่วงเวลาใดในระบบเวลาปัจจุบัน โดยเริ่มจากเที่ยงวัน ช่วงเวลาที่เกี่ยวข้องกับ午時 เริ่มจากเที่ยงวันจนถึงบ่ายโมง แต่ละชั่วโมงจะแบ่งออกเป็น 8 เค่อ ดังนั้นยามห้า (午時) ในระบบเวลาปัจจุบันจึงครอบคลุมช่วงเวลาประมาณ เที่ยงถึงบ่ายโมง

การทำความเข้าใจระบบเวลาจีนโบราณนี้ ช่วยให้เราเห็นมุมมองที่แตกต่างและลึกซึ้งยิ่งขึ้นเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีน และเห็นความแตกต่างในการวัดเวลาที่มีความหมายเชิงสัญลักษณ์และเชื่อมโยงกับปฏิทินทางดาราศาสตร์ของจีน และเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาความหลากหลายของระบบเวลาทั่วโลก