สเปกตรัมมีกี่สี

สเปกตรัมสี: มากกว่าที่ตาเห็น

เราทุกคนคุ้นเคยกับปรากฏการณ์รุ้งกินน้ำที่พาดผ่านท้องฟ้าหลังฝนตก หรือแสงที่ลอดผ่านปริซึมแล้วปรากฏเป็นแถบสีสวยงาม ปรากฏการณ์เหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความจริงที่ว่า แสงขาวที่เรามองเห็น แท้จริงแล้วไม่ได้เป็นสีเดียว แต่เป็นการรวมตัวกันของสีต่างๆ ที่เรียกว่า “สเปกตรัมสี”

ตามที่เรารู้กันโดยทั่วไป สเปกตรัมสีประกอบด้วย 7 สีหลัก ได้แก่ ม่วง คราม น้ำเงิน เขียว เหลือง ส้ม และแดง แต่ละสีเหล่านี้มีคุณสมบัติเฉพาะตัวที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของ ความยาวคลื่น และ พลังงาน

ความยาวคลื่น คือระยะห่างระหว่างยอดคลื่นสองยอดที่อยู่ติดกันของแสง แต่ละสีในสเปกตรัมมีช่วงความยาวคลื่นที่แตกต่างกัน โดยสีม่วงมีความยาวคลื่นสั้นที่สุด ในขณะที่สีแดงมีความยาวคลื่นยาวที่สุด

พลังงาน ของแสงมีความสัมพันธ์กับความยาวคลื่นอย่างใกล้ชิด แสงที่มีความยาวคลื่นสั้น (เช่น สีม่วง) จะมีพลังงานสูงกว่าแสงที่มีความยาวคลื่นยาว (เช่น สีแดง) นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) ซึ่งอยู่ถัดจากสีม่วงในสเปกตรัม จึงมีพลังงานสูงและสามารถเป็นอันตรายต่อผิวหนังของเราได้

แต่สเปกตรัมสีนั้นไม่ได้จำกัดอยู่แค่ 7 สีที่เรามองเห็นได้ ที่จริงแล้ว สเปกตรัมสีเป็นช่วงต่อเนื่องของความถี่แสงทั้งหมด ตั้งแต่รังสีแกมมาที่มีพลังงานสูงมาก ไปจนถึงคลื่นวิทยุที่มีพลังงานต่ำมาก ดวงตาของมนุษย์สามารถรับรู้ได้เพียงช่วงเล็กๆ ของสเปกตรัมนี้เท่านั้น ที่เรียกว่า “แสงที่มองเห็นได้” (visible light)

ความน่าสนใจของสเปกตรัมสีไม่ได้จบลงแค่ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่สวยงาม การศึกษาเกี่ยวกับสเปกตรัมสีได้นำไปสู่ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมากมาย ตัวอย่างเช่น

• สเปกโทรสโกปี (Spectroscopy): เป็นเทคนิคที่ใช้ในการวิเคราะห์สเปกตรัมของแสงที่ปล่อยออกมาหรือดูดซับโดยสารต่างๆ เพื่อระบุองค์ประกอบทางเคมีและคุณสมบัติทางกายภาพของสารนั้นๆ
• เทคโนโลยีจอภาพ: หน้าจอโทรทัศน์และคอมพิวเตอร์สร้างภาพสีโดยการผสมสีแดง เขียว และน้ำเงิน ซึ่งเป็นสีหลักในสเปกตรัมแสง
• การแพทย์: การใช้แสงเลเซอร์ที่มีความยาวคลื่นเฉพาะในการรักษาโรคต่างๆ เช่น การผ่าตัดด้วยเลเซอร์ หรือการบำบัดด้วยแสง

ดังนั้น สเปกตรัมสีจึงเป็นมากกว่าแค่แถบสีสวยงามที่เราเห็นด้วยตาเปล่า มันเป็นประตูสู่การทำความเข้าใจธรรมชาติของแสงและสสาร ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ในหลายสาขา