เสียงแบ่งออกเป็นกี่ประเภทอะไรบ้าง

เสียง: มิติแห่งการรับรู้และประเภทที่หลากหลาย

เสียง คือคลื่นกลที่เดินทางผ่านตัวกลาง เช่น อากาศ น้ำ หรือของแข็ง และสามารถรับรู้ได้ด้วยหูของเรา แต่เสียงไม่ได้เป็นเพียงแค่ปรากฏการณ์ทางกายภาพ เสียงยังเป็นภาษา ดนตรี สัญญาณเตือน และเป็นส่วนหนึ่งของประสบการณ์การรับรู้โลกของเราอย่างขาดไม่ได้ การทำความเข้าใจเสียงอย่างลึกซึ้งจึงไม่ใช่แค่เรื่องของวิทยาศาสตร์ แต่เป็นการเปิดประตูสู่โลกแห่งความหมายที่ซับซ้อน

บทความนี้จะพาไปสำรวจประเภทของเสียง โดยเน้นที่เกณฑ์การจำแนกที่หลากหลาย ซึ่งนอกเหนือจากความถี่ ความดัง และรูปแบบการสั่นสะเทือนที่เราคุ้นเคยกันดี

1. การจำแนกตามแหล่งกำเนิด:

• เสียงธรรมชาติ: คือเสียงที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่ได้เกิดจากการกระทำของมนุษย์ ตัวอย่างเช่น เสียงลม เสียงฝน เสียงน้ำตก เสียงสัตว์ป่า และเสียงภูเขาไฟระเบิด เสียงเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศและมีบทบาทสำคัญในการสื่อสารของสิ่งมีชีวิต
• เสียงที่มนุษย์สร้างขึ้น: คือเสียงที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นเสียงพูด เสียงเพลง เสียงเครื่องจักร เสียงยานพาหนะ หรือเสียงจากการก่อสร้าง เสียงเหล่านี้สะท้อนถึงวัฒนธรรม เทคโนโลยี และกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์

2. การจำแนกตามความถี่ (Pitch):

• เสียงสูง: คือเสียงที่มีความถี่สูง ทำให้เรารู้สึกว่าเสียงแหลม ตัวอย่างเช่น เสียงนกหวีด เสียงไวโอลิน และเสียงร้องเพลงโอเปร่าบางประเภท
• เสียงต่ำ: คือเสียงที่มีความถี่ต่ำ ทำให้เรารู้สึกว่าเสียงทุ้ม ตัวอย่างเช่น เสียงเบส เสียงเครื่องดนตรีอย่างดับเบิลเบส และเสียงคำรามของสัตว์
• เสียงที่อยู่ในช่วงการได้ยินของมนุษย์: โดยทั่วไปแล้วมนุษย์สามารถได้ยินเสียงในช่วงความถี่ประมาณ 20 Hz ถึง 20,000 Hz อย่างไรก็ตาม ช่วงความถี่ที่แต่ละคนสามารถได้ยินได้นั้นแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับอายุ สุขภาพ และปัจจัยอื่นๆ

3. การจำแนกตามความดัง (Loudness):

• เสียงเบา: คือเสียงที่มีความดังต่ำ มักสร้างความรู้สึกสงบ ผ่อนคลาย หรืออ่อนโยน ตัวอย่างเช่น เสียงกระซิบ เสียงคลื่นเบาๆ หรือเสียงดนตรีบรรเลงเบาๆ
• เสียงดัง: คือเสียงที่มีความดังสูง อาจสร้างความรู้สึกตื่นเต้น เร้าใจ หรือทำให้เกิดความเครียดและอันตรายต่อการได้ยิน ตัวอย่างเช่น เสียงระเบิด เสียงเครื่องบิน หรือเสียงคอนเสิร์ต

4. การจำแนกตามลักษณะทางกายภาพ:

• เสียงต่อเนื่อง: คือเสียงที่มีลักษณะคงที่ ไม่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ตัวอย่างเช่น เสียงฮัมของเครื่องปรับอากาศ หรือเสียงลมพัด
• เสียงไม่ต่อเนื่อง: คือเสียงที่มีลักษณะเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว หรือเป็นช่วงๆ ตัวอย่างเช่น เสียงปรบมือ เสียงเคาะประตู หรือเสียงพูด
• เสียงรบกวน (Noise): คือเสียงที่ไม่พึงประสงค์ อาจเกิดจากการผสมปนเปของเสียงหลายๆ ชนิด หรือเป็นเสียงที่ดังเกินไป รบกวนการสื่อสาร หรือก่อให้เกิดความรำคาญ

5. การจำแนกตามความหมายและการใช้งาน:

• เสียงสื่อสาร: คือเสียงที่ใช้ในการสื่อสารระหว่างสิ่งมีชีวิต เช่น เสียงพูด เสียงร้องของสัตว์ หรือเสียงสัญญาณต่างๆ
• เสียงดนตรี: คือเสียงที่ถูกจัดเรียงให้เป็นระบบ มีจังหวะ ทำนอง และความไพเราะ เพื่อสร้างความบันเทิงและสื่อสารอารมณ์ความรู้สึก
• เสียงเตือนภัย: คือเสียงที่ใช้เพื่อเตือนถึงอันตราย หรือเหตุการณ์ที่ไม่ปกติ เช่น เสียงสัญญาณเตือนไฟไหม้ หรือเสียงหวอรถพยาบาล

การทำความเข้าใจประเภทของเสียงต่างๆ ช่วยให้เราสามารถวิเคราะห์ แยกแยะ และใช้งานเสียงได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นในด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ศิลปะ หรือชีวิตประจำวัน เสียงจึงเป็นมากกว่าแค่คลื่นกล แต่เป็นมิติที่สำคัญของการรับรู้และประสบการณ์ของเรา