ทําไมความเครียดถึงทําให้ผอมได้

ความเครียดร้าย…ภัยเงียบที่ทำให้ผอมแบบไม่พึงประสงค์

ใครๆ ก็รู้ว่าความเครียดเป็นตัวร้ายทำลายสุขภาพ แต่หลายคนอาจยังไม่ทราบถึงผลกระทบที่คาดไม่ถึง นั่นคือ ภาวะ “ผอมแห้ง” ที่มาพร้อมกับความเครียดเรื้อรัง ที่ไม่ได้เกิดจากการลดน้ำหนักอย่างถูกวิธี แต่เป็นการทรุดโทรมของร่างกายอย่างน่าเป็นห่วง

ทำไมความเครียดถึงทำให้ผอมได้? คำตอบอยู่ที่ฮอร์โมนตัวสำคัญอย่าง “คอร์ติซอล” เมื่อเราเผชิญกับความเครียด ร่างกายจะหลั่งคอร์ติซอลออกมาเพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับสถานการณ์อันตราย (fight-or-flight response) ในระยะสั้น คอร์ติซอลอาจช่วยกระตุ้นการเผาผลาญพลังงาน ทำให้ร่างกายใช้พลังงานสำรองออกมา แต่หากความเครียดนั้นเรื้อรัง ร่างกายจะหลั่งคอร์ติซอลออกมามากเกินไปและต่อเนื่อง ซึ่งส่งผลเสียหลายประการ

วงจรแห่งความผอมที่เริ่มต้นจากความเครียด:

• การเผาผลาญที่ผิดปกติ: คอร์ติซอลที่มากเกินไปจะไปรบกวนกระบวนการเผาผลาญปกติของร่างกาย ทำให้เกิดการสลายกล้ามเนื้อเพื่อนำไปใช้เป็นพลังงาน ซึ่งเป็นสิ่งที่ตรงกันข้ามกับการสร้างกล้ามเนื้อที่ควรจะเป็น
• ความอยากอาหารที่เปลี่ยนแปลง: แม้ว่าคอร์ติซอลอาจทำให้รู้สึกหิวบ่อยขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็อาจทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานผิดปกติ เกิดอาการท้องอืด ท้องผูก หรือคลื่นไส้ ทำให้ทานอาหารได้น้อยลงกว่าปกติ
• การดูดซึมสารอาหารที่ลดลง: ความเครียดส่งผลต่อระบบทางเดินอาหาร ทำให้การดูดซึมสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายลดลง แม้จะทานอาหารที่มีประโยชน์ แต่ร่างกายก็อาจไม่สามารถนำไปใช้ได้อย่างเต็มที่
• คุณภาพการนอนหลับที่แย่ลง: ความเครียดมักมาพร้อมกับปัญหาการนอนหลับ ทำให้ร่างกายไม่ได้พักผ่อนอย่างเพียงพอ ส่งผลให้การเผาผลาญพลังงานและการฟื้นฟูร่างกายเป็นไปได้ยากขึ้น

ผลลัพธ์ที่ตามมาคือ น้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว กล้ามเนื้อลีบเล็ก ผิวพรรณไม่สดใส อ่อนเพลีย และภูมิต้านทานต่ำ ทำให้เจ็บป่วยได้ง่ายขึ้น ซึ่งทั้งหมดนี้ส่งผลเสียต่อสุขภาพโดยรวม ทั้งทางร่างกายและจิตใจ

จัดการความเครียด…กุญแจสำคัญสู่สุขภาพที่ดี:

การจัดการความเครียดอย่างเหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อป้องกันภาวะผอมแห้งที่เกิดจากความเครียดเรื้อรัง เราสามารถเริ่มต้นได้ด้วยวิธีง่ายๆ ดังนี้:

• ฝึกโยคะและนั่งสมาธิ: ช่วยให้จิตใจสงบ ผ่อนคลายความตึงเครียด และลดระดับคอร์ติซอล
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ: ช่วยกระตุ้นการหลั่งสารเอ็นดอร์ฟิน ซึ่งเป็นสารแห่งความสุข ลดความเครียด และช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
• พูดคุยกับเพื่อนสนิทหรือคนในครอบครัว: การระบายความรู้สึกจะช่วยลดความเครียดและทำให้รู้สึกสบายใจขึ้น
• หากิจกรรมที่ชอบทำ: การทำกิจกรรมที่เพลิดเพลินจะช่วยเบี่ยงเบนความสนใจจากความเครียดและสร้างความสุข
• ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ: หากความเครียดส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก ควรปรึกษาแพทย์หรือนักจิตวิทยาเพื่อขอคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม

การใส่ใจดูแลสุขภาพกายและใจอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงการเรียนรู้ที่จะจัดการกับความเครียดอย่างเหมาะสม จะช่วยให้เราหลีกเลี่ยงภาวะผอมแห้งที่เกิดจากความเครียดเรื้อรัง และมีสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน